Yurt Dışındaki Vatandaşlarını Korumak için Kuvvet Kullanma: Rusya Federasyonu’nun Gürcistan ve Ukrayna’ya Müdahaleleri

Abstract

Makale, Rusya Federasyonu’nun eski Sovyet devletlerinde yaşayan kendi vatandaşlarını korumak gerekçesiyle kuvvet kullanmasının hukuksallığına odaklanmaktadır. Buna bağlı olarak makalede, tek taraflı kuvvet kullanımı ve yurt dışındaki vatandaşlarını koruma yükümlülüğü kapsamlı bir şekilde tartışılmaktadır. Çalışma, konunun insani boyutunu göz önünde bulundurarak yurt dışındaki vatandaşlarını koruma hakkının prensipte hukuk dışı olmadığını savunmakla birlikte devletler amaçlarının kendi vatandaşlarını kurtarmak olduğunu iddia etseler bile bu yolun kötüye kullanılmaya açık olduğunun altını çizmektedir. Bu bağlamda makale, RF’nin, ‘yurt dışındaki vatandaşlarını koruma’ gerekçesine dayandırdığı müdahalelerini orantılılık ve gereklilik kriterleri açısından değerlendirmektedir. Çalışmanın sonucunda, RF’nin Kırım ve Güney Osetya’daki eylemlerinin hukuka aykırı olması, yurtdışındaki vatandaşlarını koruma gibi bir hakkının prensipte var olmamasından değil, söz konusu müdahalelerde orantılılık ve gereklilik koşullarının sağlanmamış olmasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Makale, doktrinin hukuksal kapsamının belirsiz olmasının yurt dışındaki vatandaşlarını kurtarma operasyonlarının rejim değişikliği ve toprak işgali gibi amacını aşan etkilere yol açtığının üzerinde durarak sonuçlanmaktadır.