Wstęp

Abstract

Trzynasty tom „Przekładów Literatur Słowiańskich” stanowi kontynuację tematu badawczego realizowanego w tomie jedenastym – Modernizm w przekładzie. Zajmowała się nim grupa niemal trzydziestu badaczy z kilku krajów (Bułgarii, Chorwacji, Czech, Polski, Rosji, Serbii i Słowenii) w ramach programu Ministerstwa Nauki i Edukacji pod nazwą „Doskonała nauka” (moduł: Wsparcie konferencji naukowych). Wspólnie z Tamarą Brzostowską-Tereszkiewicz, wybitną polską przekładoznawczynią i znawczynią modernizmu, autorką koncepcji tematu konferencji, dokonaliśmy rozeznania w środowisku naukowym w poszukiwaniu osób, które zajmują się zarówno przekładami z literatur słowiańskich, jak i szeroko rozumianym modernizmem – postanowiliśmy bowiem dać badaczom wywodzącym się przecież z różnych środowisk, kultur i tradycji swobodę w rozumieniu i definiowaniu tego niejednoznacznego terminu. Niestety wybuchła epidemia. Środków, które miały nam ułatwić realizację badań, a które miały być przeznaczone na przygotowanie konferencji, nie byliśmy w stanie wykorzystać. Część naukowców, która początkowo, przed epidemią, deklarowała udział w badaniach, złożyła rezygnację. Planowaną konferencję dwukrotnie odwoływaliśmy z powodu ograniczeń pandemicznych i udało się ją zorganizować dosłownie w ostatniej chwili, we wrześniu 2022 roku, w ostatnim miesiącu trwania programu (2020–2022). Łącznie z deklarowanych trzydziestu tekstów udało się opublikować dwadzieścia trzy artykuły. Refleksja objęła kilka kulturowych i językowych kontekstów, które wymienię w porządku alfabetycznym: amerykański, bułgarski, chorwacki, czeski, irlandzki, litewski, niemiecki, polski, rosyjski, serbski, słowacki, słoweński, serbski oraz ukraiński. Ponadto dotyczyła wszystkich trzech rodzajów przekładu wyróżnionych przez Romana Jakobsona, a mianowicie przekładu wewnątrzjęzykowego, międzyjęzykowego i intersemiotycznego.