Women in Public Space in Istanbul from the Second Constitutional Era to the Proclamation of Republic

Abstract

1908 yılında II. Meşrutiyet’in ilanı ile Osmanlı İmparatorluğu’nda birçok değişim ve dönüşüm gerçekleşmiştir. Bu dönüşüm, kadınları da içine alacak şekilde yayılmış, daha önce görülmemiş birçok gelişmenin önünü açmıştır. İttihat ve Terakki Fırkasının, kadınları modernleşmenin ve Batılılaşmanın bir aracı olarak gören bakış açısı, kadınların toplumsal yaşamdaki varlığını geçmişe nazaran kolaylaştırmıştır. Bu bağlamda İstanbul’un kadınların kamusal alanda varlığı konusundaki önemi büyük olmuştur. II. Meşrutiyet döneminden Cumhuriyet’in ilanına İstanbul’da kadınlar dernekler kurmuş ve dergiler çıkarmıştır. İstanbul’da yeni açılan okullarda kız çocuklarının okuyabilmeleri, meslek sahibi olabilmeleri için yeni fırsatlar doğmuştur. Ayrıca İstanbul sınırları içerisinde kadınlar iş gücüne katılmışlar, memuriyet hayatına geçmişlerdir İmparatorluğun başkenti olan İstanbul adeta kadınların kamusal alandaki görünürlüğünün de başkenti haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinden Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar İstanbul’un kadın tarihindeki yerini ve önemini anlatmaktır. Bu bağlamda 1908-1923 yılları arasında İstanbul’da kadınların kurdukları dernekler, çıkardıkları dergiler, kadınlar adına yürütülen eğitim faaliyetleri ve iş gücüne katılımları; arşiv belgeleri ışığında incelenecektir.