Usage of Morphometric and Geometric Morphometric Methods in the Field of Veterinary Anatomy

Abstract

Materyaller üzerinde kullanılan araçlar ile uzunluk, açı gibi parametrelerin ölçüldüğü ve sonuçların istatiksel analizini kapsayan yöntem morfometridir. Morfometrik yöntemler şeklin konu edinildiği birçok alanda ve çeşitli materyaller üzerinde uzun zamandır kullanılmaktadır. Sağlık bilimlerini konu edinen araştırma dallarında faydalanılan bu yöntem veterinerlik anatomisi alanında da sıklıkla kullanılmaktadır. Yaşanan teknolojik ilerlemeler ile morfometrik yöntemler de gelişmektedir. Morfometrik yöntem ile elde edilen ölçümlerin yanı sıra incelenen materyalin şekil yorumunun tamamen araştırmacının gözlemine dayalı olması bu yöntemi ampirik kılmaktadır. Geliştirilen son yaklaşım şekil analizine ve geometrik bilgilerin tamamının tutulmasına yaptığı vurgu nedeniyle geometrik morfometri olarak adlandırılmaktadır. Geometrik morfometrik incelemelerde indirekt yöntemler yardımıyla veri elde edilmektedir. Bu yöntemler üç boyutlu tarayıcıdan elde edilen görüntüler, radyografik görüntüler üzerinden yapılmakla birlikte en sık kullanılan yöntem fotoğraflama yöntemidir. Bu yöntemde verilerin saptanması için kartezyen koordinatları kullanılır. Bunun yanı sıra fotoğraflama metoduyla iki ve üç boyutlu incelemelerin yapılması mümkündür. Ayrıca bu yeni yöntem, çok sayıda şekil değişkenini bir arada incelemeye olanak tanırken analiz sonuçlarının grafiksel gösterimine de imkan sağlamaktadır. Morfometrik yöntemler ile şekil analizi, araştırmacının yorumuna dayalıyken geometrik morfometrik yöntemlerde bu analiz sonucunda daha kesin verilere ulaşmak mümkündür. Bu çalışmada, veterinerlik anatomisi alanında sıklıkla yararlanılan morfometrik ve geometrik morfometrik yöntemlerin kıyaslanması ve bu yöntemlerin kullanılmasının ne gibi farklılıklar yarattığını ortaya koymak hedeflenmektedir.