Abstract
Osmanlı Devletinin son dönemine damgasını vuran İttihat ve Terakki’nin ortaya çıkmasında, Batılılaşma hareketleri ile Fransız İhtilali’nin ortaya çıkardığı milliyetçilik akımlarının önemli etkileri olmuştur. Siyasal düşüncelerinin şekillenmesinde, Avrupa’da ortaya çıkan meşrutiyet yönetimlerinin, ekonomik sistem düşüncelerinin şekillenmesinde de Osmanlı Devleti’nin Batı karşısındaki ekonomik gerilemesinin etkileri görülmektedir. Bu reel duruma bir tepki olarak Milli İktisat daha doğru bir ifade ile korumacı iktisat politikalarına yönelmişlerdir. Batı ile ilgili düşüncelerinin oluşmasında, Harbiye, Tıbbiye ve Mülkiye mekteplerinde görev yapan yabancı hocaların önemli etkilerinin olduğu anlaşılmaktadır. Ancak referans kabul ettikleri batılı düşünce ve değerler sistemi konusunda derinlikli bir bilgiye sahip olamadıkları gibi bu değerler ile geleneksel değerler arasındaki çatışmadan kurtulamamışlardır. Bu nedenle bütün idealist kaygılarına rağmen önerdikleri fikirler eklektik ve pragmatik olmaktan öteye gidememiştir. Bu çalışmada İttihat ve Terakki döneminde ülkenin ekonomik açıdan kalkınması ile ilgili olarak ileri sürülen iktisat politikaları incelenmiş siyasal, sosyal ve felsefi konulara ekonomi politikalarını etkilediği ölçüde değinilmiştir. İttihat ve Terakki’nin ekonomi politikalarına ilişkin düşüncelerinin iktidara gelene kadar olgunlaştığını söylemek zordur. İttihat ve Terakki içinde ekonomik sistem tercihleri açısından liberal iktisat ve milli iktisat taraftarları olmakla beraber uygulamada milli iktisat politikaları daha etkili olmuştur. Sosyalist iktisada yönelik düşünceler toplumun sosyo-ekonomik yapısı itibariyle gelişeceği uygun bir zemin bulamamıştır. İttihat ve Terakki dönemi boyunca ekonomi yönetimi açısından tek bir uygulamadan ziyade günün şartlarına uygun farklı politikalar ve uygulamalar geliştirilmiştir. Özetle ekonomik sistem ve politika tercihlerinde derinlikli bir bakış açısından ziyade, konjonktüre uygun olarak pragmatik ve eklektik bir yol tercih edilmiştir.
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
