Türkiye’de Biyoloji Eğitiminde Dijital Materyallerin Etkisi Konusunda Yapılan Lisansüstü Çalışmaların İncelenmesi (2014 - 2023)

Abstract

Bu çalışmanın amacı biyoloji öğretiminde kullanılan güncel dijital teknolojileri ve öğretimdeki etkileri konusu ile ilgili yayınlanan lisansüstü tezleri incelemektir. Bu çalışmada alan yazın taraması ile yapılmış, nitel ve nicel verilerin analiz edilmesini sağlayan betimsel içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda, Türkiye Ulusal Tez Merkezi'nde 2014 - 2023 yılları arasındaki 10 yıllık dönemde yayınlanan lisansüstü tezler “biyoloji eğitimi, e- öğrenme, bilgisayar destekli öğretim, harmanlanmış öğrenme, web tabanlı öğrenme, teknolojik materyal” anahtar kelimeleri ile aranmış ve ölçütlere uygun 36 adet tez incelenmiştir. Lisansüstü tezlerin 6’sının doktora ve 30’unun yüksek lisans tezi olduğu, en fazla 2019 yılında çalışma yayınlandığı görülmüştür. Yapılan çalışmalar genellikle deneysel çalışmalar olduğu için örneklem büyüklüklerinin 100 den az olduğu, en fazla çalışılan örneklem grubunun lise düzeyinde ve öğretmen adayları ile olduğu, en fazla hücre ve fizyoloji konularında çalışmalar yapıldığı ve önceleri bilgisayar destekli eğitim konularında daha çok çalışma yapılırken son zamanlarda arttırılmış gerçeklik konusunun ön plana çıktığı gözlemlenmiştir. Araştırmalarda en çok kullanılan dijital materyaller ise video, animasyon, arttırılmış gerçeklik, karekod, web 2.0 araçlarıdır. Bu çalışma biyoloji eğitiminde kullanılabilecek ve etkililiği kanıtlanmış olan dijital materyallerin neler olduğu ve ne amaçla kullanılabileceğini ortaya koyması açısından önemlidir.