The Ninth President of Religious Affairs Ali Riza Hakses (1892-1983) and Non-formal Religious Education Activities Carried out during His Period

Abstract

Bu çalışmanın amacı; literatürde, hakkında birinci el kaynaklara dayanan hiçbir çalışma bulunmayan dokuzuncu Diyanet İşleri Başkanı Ali Rıza Hakses ve döneminde gerçekleş-tirilen yaygın din eğitimi faaliyetlerini incelemektir. Betimsel tarama modeli üzerine inşa edilen çalışmada, verilerin toplanma sürecinde belgesel tarama tekniği, verilerin analiz edilmesinde ise betimsel analiz yöntemi tercih edilmiştir. Sonuç olarak Hakses’in Osmanlı’nın yıkılışına ve Cumhuriyet’in kuruluşuna tanıklık eden, üstlendiği farklı gö-revlerle teşkilatın kurumsal yapısına, hali hazırdaki sorunlarına ve onların çözüm yolla-rına vakıf olan önemli bir din alimi olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte, söz konusu birikim neticesinde, Hakses döneminde teşkilatın, yaygın din eğitimi faaliyetleri ile ilgili gerçekleştirmeye çalıştığı temel hedeflerinin şunlar olduğu tespit edilmiştir: Diyanet İşleri Başkanlığı için gerekli olan tüzük ve yönetmelikleri çıkarmak; teşkilat mensupları-nın mesleki formasyonlarını yükseltmek; ülkedeki ibadethanelerin sayısını ve verimlili-ğini artırmak; dini ve milli günleri milletin birliği ve beraberliği noktasında etkin kul-lanmak; taşra teşkilatında din hizmeti sunan tüm müftülüklerde birer kütüphane oluş-turmak ve dini yayın ve basın hizmetlerinin sayısını ve çeşidini arttırmak.