The Evaluation of the 2016 Year Central Government Budget Documents in Terms of Gender Sensitive Taxation in Turkey

Abstract

Bütçeler, vergi ve harcama yönüyle, çeşitli ülkelerde kadınları desteklemek ve onları ekonomide girişimci olarak teşvik etmek gibi amaçlara uygun hale getirilmiştir. Bütçelerin, gelir kalemleri başta olmak üzere, cinsiyetler arası eşitlik yönünden değerlendirilmesi gerekmektedir. Bütçe gelirlerinin büyük bir kısmını ise vergiler oluşturmaktadır. Vergilerle ilgili olarak uygulanan politikaların kadınlar ve erkekler üzerindeki etkileri ayrı ayrı tanımlanmalı ve buna uygun bütçe önerileri geliştirilmelidir. Bu kapsamda toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme (TCDB) anlayışı cinsiyet eşitliği perspektifini sunmaktadır. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması içn, bütün politika alanlarında gelir ve giderlerin toplumsal cinsiyete duyarlı analizlerinin yapılması gereklidir. Bu çalışmada 2016 yılı merkezi yönetim bütçe belgeleri, ilgili mevzuat ve düzenlemeler toplumsal cinsiyete duyarlı vergilendirme açısından irdelenecektir. Bu amaçla doğrudan vergilerden gelir vergisi (GV) ve dolaylı vergilerden katma değer vergisi (KDV) ve özel tüketim vergisi (ÖTV) incelenecektir. Bu bütçelerde kadınlar yok sayılmış, vergi konusunda kadına hiçbir vurgu yapılmamıştır.