Abstract
Konstrukcja uzasadnienia orzeczenia sądowego regulowana jest w przepisach procesowych odnoszących się do poszczególnych rodzajów postępowań. Mają one jednak charakter ogólny, gdyż wymieniają jedynie elementy składowe uzasadnienia. Wypełnienie tych elementów treścią pozostawiono autorowi uzasadnienia. Zagospodarowanie tego marginesu swobody przybierać może postać strategii i technik formułowania uzasadnienia – odnoszących się do rezultatu, jaki chce osiągnąć autor uzasadnienia, i środków, jakich w tym celu używa. Wyróżnić można strategie w zakresie sporządzania części historycznej i części prawnej uzasadnienia. Do pierwszych zaliczyć można strategię drobiazgowego przytaczania elementów części historycznej oraz strategię formułowania części historycznej w sposób skondensowany, do drugich zaś – strategię dyskursywną oraz monologową. Technikami, którymi posługuje się autor uzasadnienia w ramach wskazanych strategii, są natomiast techniki: ornamentacyjna; „unikania oczywistości”, „legitymizacji poprzez ilość”, „przemilczenia”, ukierunkowanego eksponowania treści w uzasadnieniu, a także technika „uzasadnień kontrolujących”. Wszystkie wymienione strategie i techniki pokazują, że narracja w uzasadnieniu może być prowadzona w różny sposób – w zależności od preferencji autora uzasadnienia oraz potrzeb retorycznych czy komunikacyjnych uzasadnienia.
Highlights
WPROWADZENIEUzasadnienie orzeczenia sądowego jest szczególnym rodzajem wypowiedzi. Stanowi wypadkową realizacji obowiązku proceduralnego nałożonego na sąd z jednej strony, z drugiej zaś – społecznie i kulturowo uwarunkowanej potrzeby wskazania motywów decyzji o charakterze władczym podejmowanych wobec innych podmiotów[1]
The structure of a judicial opinion is determined by specific legal provisions regulating particular kinds of proceedings
These provisions are of general character and specify only the basic elements of judicial opinions, and filling them with a content is a task for the authors
Summary
Uzasadnienie orzeczenia sądowego jest szczególnym rodzajem wypowiedzi. Stanowi wypadkową realizacji obowiązku proceduralnego nałożonego na sąd z jednej strony, z drugiej zaś – społecznie i kulturowo uwarunkowanej potrzeby wskazania motywów decyzji o charakterze władczym podejmowanych wobec innych podmiotów[1]. W związku z tym sposób uregulowania jego sporządzenia przez sąd łączy w sobie cechy „formalne” oraz elementy kreujące po stronie autora uzasadnienia pewien zakres swobody. Wobec tego praktyka sądowa wykształciła w tym zakresie pewien uzus, nadal jednak niektóre bardziej szczegółowe kwestie pozostają indywidualną rolą sporządzającego uzasadnienie. To ostatnie jest w istocie kwestią stosowania odpowiednich strategii i technik uzasadniania, wyróżnionych w ramach kategorii stylu uzasadniania, rozumianego na poziomie ogólnej właściwości uzasadnienia, nie zaś jako stylu wynikającego z cech danego porządku prawnego[5]. Wykorzystanie strategii i technik sporządzania uzasadnienia obserwuje się w odniesieniu do obu zasadniczych części uzasadnienia (z tym że bardziej naturalną przestrzenią dla stosowania technik jest raczej część prawna, dlatego że cechuje się ona większą swobodą co do jej zawartości niż część historyczna, która zdeterminowana jest wypowiedziami stron i innych podmiotów, okolicznościami sprawy itp.)
Sign-in/Register to view highlights & summary Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
