Abstract
<p align="JUSTIFY">Przez lata liczne koncepcje pedagogiczne dowodziły, że sztuka dla dzieci posiada niezwykły potencjał jako medium w wychowaniu. Można ją uznać za znakomite narzędzie pośredniczące m.in. w kształtowaniu percepcji wzrokowej dziecka, co we współczesnej kulturze przesyconej wizualnością nabiera szczególnej wagi. Przykładem ogólnodostępnej, a jednocześnie wartościowej sztuki dla dzieci (jak również dorosłego) jest książka obrazkowa (ang. picturebook). Potencjał tego gatunku kryje się nie tylko w przekazie wizualnym i werbalnym, ale także całej „architekturze” książki. Wszystkie te elementy oraz zależności między nimi mogą stanowić inspirację do działań w obszarze edukacji plastycznej. Jednak kontakt dziecka z książką obrazkową przy współuczestnictwie dorosłego otwiera także przestrzeń do własnych poszukiwań, przemyśleń, interpretacji i stawiania pytań. Tym samym wywołuje refleksję na temat treści ukrytej w obrazach. Celem artykułu jest próba rozpoznania istotnych wychowawczo elementów formy i treści książek obrazkowych na przykładzie twórczości Iwony Chmielewskiej. Wskazane cechy wizualne i przytoczone fragmenty tekstu książek odniesiono do sformułowanych przez Herberta Reada zadań wychowania przez sztukę. Ta fundamentalna dla teorii wychowania estetycznego koncepcja w kontekście przeobrażeń kultury XXI wieku wydaje się nabierać nowych znaczeń i nadal inspiruje licznych badaczy.</p>
Highlights
For numerous years pedagogical conceptions have argued that art for children has the great potential as an educational medium
It can be considered as a perfect tool that helps to develop child’s visual perception, which has a particular importance in contemporary culture saturated with visuality
There is an attempt in this article to recognise the important educational elements of the form and content of picturebooks on the example of the authorial work of Iwona Chmielewska
Summary
W wielu krajach świata walory książki obrazkowej są powszechnie doceniane i od kilku dekad mają ugruntowaną pozycję w praktyce pedagogicznej oraz w badaniach naukowych. Książka autorska to zetknięcie się dziecka z interpretacją świata częściowo narzuconą przez twórcę, lecz pozostawiającą także przestrzeń na własne interpretacje odbiorcy. Ścinki tkanin, włóczki, suszone rośliny, stare papiery i druki itp.), które, jak sama pisze, „nie były już nikomu potrzebne i nikt nie podejrzewał, że kiedykolwiek się tak rozwiną” (O tych, którzy się rozwijali, b.p.), co więcej „teraz mogą żyć nowym życiem” (Cztery zwykłe miski, b.p.) i można by dodać, że ich nowa odsłona z pewnością wzbudza zaciekawienie dziecka i sentyment dorosłego odbiorcy. W jednym z wywiadów autorka wyjaśnia: „Zwykle tak konstruuję książki, by miały różne «stopnie wtajemniczenia», najprostszy, który interesuje małe dzieci, ale też wyższy: zawierający metafory, symbole, które można odczytać dopiero, gdy ma się już pewną wiedzę, a przede wszystkim doświadczenia. Założeniem Chmielewskiej jest ofiarowanie czytelnikowi swoistej gry słowno-wizualnej, w której „trzeba połączyć różne fragmenty obrazów, dopowiedzieć to, co tylko zasugerowane [...], czasem poszukać rozwiązania między słowami albo domyślić się sensu ukrytego gdzieś za narysowaną ścianą lub oknem” (Dzieci kończą naukę...). Że ambitna oferta wydawnicza dedykowana najmłodszemu odbiorcy stale i systematycznie powiększa zakres swojego audytorium, co może być oznaką rosnącej potrzeby przeciwstawienia się masowej produkcji książek niedbale wydanych, o marnych tekstach i ilustracjach kopiujących telewizyjną estetykę
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Free) 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call
