Sosyal Bilgiler Dersi İçin Örnek Sözlü Tarih Uygulaması: Geçmişten Günümüze Komşuluk

Abstract

Sözlü tarih toplumların kültürel değerlerinin zaman içerisindeki değişimini yansıtan yöntemlerden biridir. Bu araştırmanın amacı komşuluk kavramının geçmişten günümüze yaşadığı değişim ve sürekliliğine ilişkin bakış açısını sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sözlü tarih yöntemi uygulamaları ile incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseninin kullanıldığı araştırmanın katılımcı grubunu Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 2. sınıfında öğrenim gören on iki öğretmen adayı oluşturmaktadır. Uygulama konusu olarak sosyal bilgiler dersi öğretim programı “Kültür ve Miras” öğrenme alanı içinde yer alan “Geçmişimi Öğreniyorum” ünitesinde yer verilen “Komşuluk” kavramı seçilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilmiştir. İçerik analizi ile çözümlenen araştırmanın sonuçlarına göre, komşuluk ilişkileri zaman içinde değişime uğramıştır ve bu değişim olumsuz yöndedir. Buna göre günümüzde kültürel değerlerimizi de yansıtan yardımlaşma, paylaşma, dayanışma gibi öğeler önemini kaybetmiş güvensiz, ilgisiz, iletişimsiz ve samimiyetsiz komşuluklar oluşmuştur. Bununla beraber devam eden canlı tutulan gelenekler de bulunmaktadır. Öğretmen adaylarının yaptıkları sözlü tarih çalışması ile bu yönteme ilişkin olumlu duygular geliştirmiş, geçmişe yönelik merak duymaya başlamış ve sözlü tarih yöntemini öğretici bir yöntem olarak görmüşlerdir.