Semantyka miłości. Analiza metafor w narracjach kobiet i mężczyzn o uczuciach i związkach

Abstract

Celem artykułu jest przedstawienie wyników eksploracyjnych badań jakościowych dotyczących sposobów metaforyzowania miłości erotycznej przez heteroseksualne kobiety i mężczyzn. Analizy odnoszą się do dwóch faz relacji miłosnej – zakochania oraz bycia w związku. Badania bazują na kognitywnej teorii metafory George’a Lakoffa i Marka Johnsona. Analiza metafor orientacyjnych pokazała, że zakochanie doświadczane jest jako dezorientacja, natomiast związek jako układ hierarchiczny. Metafory ontologiczne pozwoliły opisać miłość jako żywioły, procesy chemiczne, przedmioty oraz żywe istoty. Metafory strukturalne nawiązywały do konsumpcji (miłość jako dar, cenny zasób, kapitał), pracy (miłość jako budowa, projekt, nauka, praca terapeutyczna), rozrywki (miłość jako gra, podróż, zagadka), konfliktu (miłość jako wojna, dyplomacja, walka wewnętrzna) oraz choroby. Analiza materiału empirycznego pokazała różnice w sposobie metaforyzowania miłości dotyczące zarówno jej faz, jak i doświadczeń uczestników wynikających z etapu bycia w związku. Okazało się, że kobiety metaforyzują miłość w sposób bardziej złożony niż mężczyźni. Różnice między płciami dotyczą również poszczególnych kontekstów.