İÇSEL YOLCULUKLARA BELLEK VE MEKÂN ODAKLI BİR BAKIŞ: KADINDAN KENTLER

Abstract

Edebî eserin önemli unsurları arasında yer alan mekân, kültürel kimlik ve bellek inşasında başat role sahiptir. Mekân ve insan arasındaki ilişkinin estetik düzlemde kurgusu, karakterlerin bireysel kimliğinin yanı sıra toplumsal kimliğe de ayna tutar. Murathan Mungan, kimlik ve belleğin inşa sürecini eserlerinde sıkça işleyen yazarlar arasında yer alır. Bu çalışmada Murathan Mungan’ın Kadından Kentler kitabındaki öyküler mekân ve bellek odağında bir yakın okumayla incelenmekte, toplumsal ve kültürel belleğin ışığında metin çözümlemesi yapılmaktadır. Öykülerde öznelerin mekânsal deneyimleri yolculuk metaforuyla aktarılırken onların kimliklerinde yaşanan değişim dikkate sunulur. Geçmişin derin izleri farklı mekân ve nesneler aracılığıyla yansıtılırken kadın öznelerin içsel yolculukları merkezdedir. Çalışmanın temel amacı, geçmişin travmatik deneyimlerine işaret edilen öykülerin mekân ve bellek odağında içerik analiziyle değerlendirilmesidir. Karakterlerin yer değiştirirken ev/yurt kavramına bakış açılarının şekillenmesi ve aidiyet duygusunda yaşanan değişim kentsel deneyimlerle ifade edilmektedir. Bu noktada kadın belleğinin inşa edilme sürecinde aidiyet, uyum ve süreklilik kavramlarına yüklenen anlamlar mekân ve eşyanın işleviyle bağlantılıdır. Kadın karakterlerin kimlik arayışları mekân-insan ilişkisi bağlamında irdelenirken öykülerde kültürel kimlik ve belleğe ait unsurların rolüne ışık tutulmaktadır.