Sądy, sędziowie, sykofanci w Acharnejczykach Arystofanesa

Waldemar Szefliński

doi:10.14746/sppgl.2019.xxix.1.1

Abstract

Szefliński Waldemar, Sądy, sędziowie i sykofanci w „Acharnejczykach” Arystofanesa (Courts, judges, and sycophants in Aristophanes’ Acharnians).The article is a voice in the discussion on the reception of Aristophanic comedies. Through a detailed analysis of all the court-related aspects of the Acharnians (lexicon pertaining to legal issues, court accessories, individuals involved in court proceedings as well as court-related onymy), it is argued that the comedy, traditionally viewed as an anti-war text, can also be included into the body of Aristophanes’ comedies that satirize various aspect of the Athenian juridical reality of the 5th century BCE.

Highlights

Instytucja sądów ateńskich epoki klasycznej doczekała się najdoskonalszej bodaj karykatury w staroattyckiej komedii Osy (Σφῆκες) Arystofanesa, jednej z najśmieszniejszych sztuk poety, jakie dotrwały do naszych czasów
Through a detailed analysis of all the court-related aspects of the Acharnians, it is argued that the comedy, traditionally viewed as an anti-war text, can be included into the body of Aristophanes’ comedies that satirize various aspect of the Athenian juridical reality of the 5th century bce
My conclusion is that we could perhaps safely label the Acharnians as an Aristophanic comedy noted by its important undercurrent of satire of various aspect of the Athenian juridical reality of the 5th century bce

Summary

CEL ARTYKUŁU

Niniejszy artykuł analizuje konteksty związane z szeroko rozumianym aspektem sądownictwa ateńskiego znajdowane w komedii Acharnejczycy. Zdaje się, że nie ma w powyższym fragmencie mowy o słynnej ustawie megarejskiej (blokującej Megarejczykom dostęp do portów Związku Morskiego oraz ateńskiej Agory15), 13 Lub, jak dość kontrowersyjnie chce Bowie (1988: 183–185), Eupolis, który miałby być pozwany przez Kleona razem z Arystofanesem, oczywiście z powodu innych sztuk. Dikaiopolis nie ma także prawa imputować, jak dodają, iż być może jest wśród nich jakiś donosiciel. W dalszej części tekstu chór pyta, czy godzi się, by zwycięzcy spod Maratonu, obrońcy miasta, byli nękani przez podłych ludzi (692–693): Czyż tak można – przed klepsydrą W sądzie męża bić siwego, 27 Σπουδάζω oznacza „starać się coś zrobić skwapliwie, traktować sprawę poważnie, załatwiać spiesznie”, choć także „niepokoić, dręczyć”. Najprawdopodobniej Arystofanes użył je w komedii dla efektu; imię można wywodzić od μάρπτω „złapać, pochwycić, 33 Należy pamiętać, iż ustalenie dzisiaj tego, czy dane imię komediowe było wymyślone czy rzeczywiste (powszechne lub rzadkie) nie zawsze jest sprawą oczywistą.

Sykofanta ze Świadkiem uciekają

Summary