Ruh Sağlığı Profesyonellerinin Paylaşılan Travmatik Gerçeklik ve Baş Etme Deneyimleri: Nitel Bir Çalışma

Abstract

Toplumsal travmaya maruz kalan ruh sağlığı profesyonellerinin deneyimleri yeterince araştırılmamış bir konudur. Bu çalışmanın amacı toplumsal travmaya maruz kalmış ruh sağlığı profesyonellerinin paylaşılan travmatik gerçeklik ve baş etme deneyimlerini incelemektir. Bu çalışma tümevarımsal nitel yaklaşım kullanılarak Türkiye’de 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen depremi doğrudan yaşayan ve deprem bölgesinde ruh sağlığı hizmeti veren 18 ruh sağlığı profesyoneli ile derinlemesine görüşme yolu ile gerçekleştirilmiştir. Görüşmeden elde edilen veriler 5 kategori ve 16 alt kategori altında toplanmıştır. Katılımcılar toplumsal travmaya karşı paylaşılan travmatik gerçeklik, özdeşim, çifte maruziyet ve travmatik karşı aktarım yaşadıklarından bahsetmişlerdir. Travmaya karşı çaresizlik, üzüntü, yetersizlik ve suçluluk gibi duyguları daha yoğun yaşadıklarını, aşırı uyarılma ve kaçınma davranışı sergilediklerini ifade etmişlerdir. Katılımcılar afet bölgesinde temel ihtiyaçlarını karşılama noktasında zorlandıklarını ve gerek fiziksel alt yapı yetersizliği gerek çok fazla travma hastasının kliniğe başvurması sonucunda iş yüklerinin arttığını bildirmişlerdir. Yaşadıkları travmatik süreç ile sosyal destek sistemlerini kullanarak baş etmeye çalıştıklarını ve travmanın yıkıcı etkilerini azaltmak için ilaç kullanımına yöneldiklerini belirtmişlerdir. Yaşadıkları travma deneyimlerinden sonra öğrenerek güçlendiklerini ve travma sonrası büyüme yaşadıklarını belirtmişlerdir. Ruh sağlığı profesyonellerinin toplumsal travmalar karşısında olumsuz etkilenmemesi adına etkin baş etme ve güçlenme noktasında desteklenmeleri ruh sağlıkları ve mesleki profesyonellikleri üzerinde koruyucu etki yapabilir.