Pulmoner Embolide Pulmoner Arteriyel Bilgisayarlı Tomografifi Obstrüksiyon İndeks Oranı ile D-Dimer ve Ortalama Trombosit Hacmi İlişkisi

Abstract

Amaç: Pulmoner emboli (PE) saptanan hastalarda, pulmoner arteriyel bilgisayarlı tomografi obstrüksiyon indeks oranı (PABTOİO) ve sağ/sol ventrikül (RV/LV) çapı oranları kullanılarak tespit edilen pulmoner emboli şiddeti ile D-dimer ve ortalama trombosit hacmi (OTH) arasındaki ilişkiyi saptamak ve OTH'nin pulmoner emboli şiddeti tanısında belirteç olarak kullanılabilirliğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Pulmoner emboli tanısında bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografi (BTPA) tetkiki kullanıldı. Pulmoner embolisi olan 63 hasta çalışmaya retrospektif olarak dâhil edildi. Ayrıca, klinik ve laboratuvar verileri nedeni ile venöz tromboembolisi olduğu düşünülen, ancak yapılan radyolojik değerlendirmeler (BTPA ve alt ekstremiteye yönelik venöz renkli Doppler ultrasonografisi) sonucunda pulmoner emboli ve venöz tromboz saptanmayan 47 hasta kontrol grubu olarak alındı. BTPA görüntülerinden pulmoner arteriyel bilgisayarlı tomografi obstrüksiyon indeksi (PABTOİ), PABTOİO ve atriyoventriküler kapaklar düzeyinde RV/LV çap oranları hesaplandı. Tüm hastaların D-dimer, trombosit sayısı ve OTH düzeyleri değerlendirildi. Bulgular: PE hastalarında OTH ve D-dimer düzeyleri kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu. PE'si olan hastaların PABTOİO ile RV/LV çap oranı arasında pozitif korelasyon saptandı (r=0,282; p=0,025). OTH ile PABTOİO (r=-0,027; p=0,835) ve RV/LV oranı (r=0,129, p=0,312) arasında ise istatistiksel olarak anlamlı ilişki olmadığı görüldü. D-dimer düzeyi ile PABTOİO arasında pozitif yönde anlamlı ilişki saptanır iken (r=0,345; p=0,006), D-dimer düzeyi ile RV/LV oranı düzeyi arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki bulunmadı (r=0,092; p=0,471). Ayrıca OTH ile trombosit sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif korelasyon saptandı (r=-0,274; p=0,030). Sonuç: OTH ve D-dimer PE?li hastalarda anlamlı olarak yükselmekte ve trombosit sayısı buna korele olarak düşmektedir. Ancak, OTH PE?lilerde yüksek olmakla birlikte, PABTOİO ve RV/LV oranı ile korelasyon göstermemektedir.