Próba nadania praw parafialnych katolickiej kuracji w Suszu na przełomie XIX i XX wieku. Przyczynek do badań nad pruską polityką wyznaniową

Abstract

Starania o nadanie osobowości prawnej placowce duszpasterskiej w Suszu podejmowano juz w 1868 r. Zabiegano wowczas o swobode obrotu środkow finansowych przez tamtejszą katolicką stacje misyjną. Pierwszy duszpasterz suski – ks. Franz Albert Loeper, urzedujący w tym mieście od 1870 r., ponowil wcześniejszą probe. Wniosek o uzyskanie praw parafialnych przedlozono wladzom panstwowym za pośrednictwem biskupa chelminskiego juz w 1873 r., niestety bezskutecznie. Po kilku latach wznowiono procedure, dokonując uprzednio wyboru przedstawicieli lokalnej wspolnoty katolickiej. Ostatecznie wladze panstwowe udzielily pozwolenia na erygowanie parafii misyjnej w Suszu, co nastąpilo w 1902 r. Poza prawem zrzeszania wiernych, zarządzania wlasnym majątkiem i swobodą szafowania sakramentami, nie posiadala jednak pelni praw parafialnych. Nie mogla zatem ubiegac sie o przywileje finansowe udzielane przez panstwo pruskie. Kolejne prośby o zmiane statusu prawnego tejze placowki duszpasterskiej odrzucano, motywując nieprzychylne stanowisko m.in. spadkiem liczby wiernych. Obawiano sie przy tym polonizacji Susza, jego okolic oraz krzewienia tendencji narodowościowych wśrod polskojezycznej spoleczności. Mimo wieloletnich zabiegow nie udalo sie zmienic statusu prawnego opisywanej parafii misyjnej. Jej funkcjonowanie bylo uzaleznione od pomocy finansowej ze strony diecezji chelminskiej, stowarzyszen i organizacji katolickich.