Pozitif Örgütsel Davranış Çalışmaları Üzerine Sistemli Bir İnceleme ve Eleştiriler: Quo Vadis?

Abstract

Bu çalışma, pozitif örgütsel davranış alanında yer alan bilimsel kanıtların derlenmesini ve Türkçe yayınlanmış makaleler üzerinden pozitif örgütsel davranış alanının panoramasının ortaya konmasını amaçlamaktadır. Bu amaçla, pozitif örgütsel davranış araştırmaları kategorisine giren, hakemli dergilerde yayınlanmış akademik makale türünden yayınlar derlenmek suretiyle PRISMA yöntemi esas alınarak sistematik bir literatür taraması yapılmıştır. Ulakbim TR Dizin arşivi ve Google Akademik kullanılarak ve "pozitif örgütsel davranış," "pozitif örgüt yazını," "pozitif örgüt araştırması," "pozitif örgüt kuramı," "örgütlerde pozitif davranış," "pozitif iş tutumları," "örgütlerde psikolojik sermaye," "psikolojik güçlülük," "psikolojik dayanıklılık," "örgütlerde pozitif psikoloji" anahtar sözcükleri ile yapılan tarama sonucunda toplamda 121 makale üzerinden içerik analizi yapılmıştır. Pozitif örgütsel davranış çalışmalarının 2000 yılından bugüne bir dökümünü ortaya koyan araştırma sonucunda alanın seyrine dair birtakım eleştirel çıkarımlar yapılmıştır. Buna göre tespit edilen sorunlar, 1) Yeterli kuramsal temel yoksunluğu ve kavramsallaştırma sorunları, 2) Metodik problemler, 3) Kanıt yetersizliği ve replikasyon zaafiyeti, 4) Düşük özgünlük seviyesi, 5) Neoliberal ideolojiye hizmet etme ve 6) Uygulamaya ve politikaya tercüme olmama şeklinde kategorize edilmiştir.