Abstract
<p>Celem artykułu było przedstawienie wyników i wniosków z badań dotyczących zmian rozwojowych poczucia kontroli wśród współczesnej młodzieży w okresie wczesnej adolescencji doświadczającej przekształceń systemu edukacji w Polsce. Analizy stanowią podsumowanie pierwszych dwóch, z zaplanowanych trzech, etapów badań podłużnych. Prezentowane wyniki odnoszą się do powtarzanego co rok pomiaru poczucia kontroli w dwóch grupach uczniów: rocznika ze szkół podstawowych, który jako pierwszy realizuje wydłużoną naukę w szkole podstawowej – w klasie szóstej i siódmej, oraz uczniów, którzy stanowią rocznik wygaszający naukę w gimnazjach – w klasie pierwszej i drugiej. Poczucie kontroli zgeneralizowane oraz w sytuacjach sukcesów i porażek zostało ustalone na podstawie Kwestionariusza do Badania Poczucia Kontroli KBPK i KBPK-R. W badaniach sprawdzono, jakie różnice wystąpiły w zakresie zmian rozwojowych poczucia kontroli między uczniami szkół podstawowych i gimnazjów. Wyniki pokazały, że na przełomie dwóch lat badań w obu grupach uczniów wzrosło wewnętrzne poczucie kontroli, jednak to uczniowie szkół podstawowych charakteryzują się istotnie wyższym wewnętrznym przypisywaniem sobie odpowiedzialności za zdarzenia, szczególnie w sytuacjach sukcesów. Dodatkowe analizy uwzględniające płeć ujawniły wzrost zgeneralizowanego poczucia kontroli u dziewcząt oraz wewnętrznej kontroli w sytuacjach porażek u chłopców z gimnazjum.</p>
Highlights
Przegląd dotychczasowych badań dotyczących rozwoju poczucia kontroli u młodzieży oraz założenia projektu badań własnych pozwoliły na sformułowanie następujących pytań badawczych: 1. Jakie są różnice w zgeneralizowanym poczuciu kontroli oraz w sytuacjach sukcesów i porażek między uczniami szkół podstawowych a uczniami gimnazjów w pierwszym i drugim etapie badań? 2
Jakie są różnice w zgeneralizowanym poczuciu kontroli oraz w sytuacjach sukcesów i porażek między dziewczętami ze szkół podstawowych i gimnazjów oraz między chłopcami ze szkół podstawowych i gimnazjów w pierwszym i drugim etapie badań? 3
Dane zaprezentowane w tabeli 1 informują o tym, że w obu etapach badań uczniowie ze szkół podstawowych charakteryzowali się istotnie wyższym wewnętrznym poczuciem kontroli sukcesów w porównaniu z gimnazjalistami
Summary
Propozycja cytowania: Łubianka, B., Filipiak, S. (2020). Początki bywają trudne. Celem artykułu było przedstawienie wyników i wniosków z badań dotyczących zmian rozwojowych poczucia kontroli wśród współczesnej młodzieży w okresie wczesnej adolescencji doświadczającej przekształceń systemu edukacji w Polsce. Że na przełomie dwóch lat badań w obu grupach uczniów wzrosło wewnętrzne poczucie kontroli, jednak to uczniowie szkół podstawowych charakteryzują się istotnie wyższym wewnętrznym przypisywaniem sobie odpowiedzialności za zdarzenia, szczególnie w sytuacjach sukcesów. Że wiedza o poczuciu kontroli u uczniów zmieniających etap edukacji pozwala przewidzieć jakość ich przystosowania do nowej sytuacji szkolnej oraz radzenie sobie z różnymi wyzwaniami (Kulas, 1996; Barani, 2006; Poziemska, 2015; Filipiak, Łubianka, 2019). Poczucie kontroli odgrywa także istotną rolę we współczesnym psychologicznym dyskursie dotyczącym możliwości prognozowania osiągnięć edukacyjnych (Turska, 2003), jakości adaptacji szkolnej (Graziano, Ward, 1990; Barani, 2006), satysfakcji z życia młodzieży (Suldo, Minch, Hearon, 2015) oraz kształtowania przyszłej kariery edukacyjnej i zawodowej (Stărică, 2012; Mendolia, Walker, 2015)
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Free) 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call
