Pirinanın farklı nem içeriklerinde peletlenmesi işleminin peletlerin fiziksel özellikleri üzerine etkileri

Abstract

Bu çalışmada, zeytinyağı üretimi sırasında yan ürün olarak ortaya çıkan pirina üç farklı nem içeriğinde (%14, %17 ve %20) peletlenmiş ve farklı nem içeriklerinin peletlerin fiziksel kalite değerleri üzerine etkisi araştırılmıştır. Nem içeriği değişkenine bağlı olarak pelet üretim koşulları ile ilgili üretim kapasitesi ve özgül enerji tüketimi değerleri belirlenmiştir. Pelet fiziksel özellikleriyle ilgili nem içeriği, parça yoğunluğu, yığın yoğunluğu, dayanıklılık direnci ve sıkıştırma direnci testleri yapılmıştır. Çalışma sonunda en yüksek üretim kapasitesi ve en düşük özgül enerji tüketimi sırasıyla 225.59 kg h-1 ve 45.13 kWh ton-1 ile %20 nem içeriğine sahip pirinada elde edilmiştir. Yüksek nem içeriğinde pelet üretiminin daha kolay gerçekleştiği ve daha az enerji gerektirdiği belirlenmiştir. Peletleme işleminde nem düzeyi artışının, parça yoğunluğu ve yığın yoğunluğu değişimine etkisi istatistiksel açıdan önemsiz bulunmuştur. Pelet dayanıklılık direnci peletleme neminin artmasıyla artış göstermiş, en yüksek dayanıklılık direnci %20 nem içeriğindeki peletleme işleminde %70 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen peletlerin nem içeriği, yığın yoğunluğu ve dayanıklılık direnci değerleri EnPlus pelet standartlarını karşılamamaktadır. Her üç nem içeriğinde üretilen peletlerin dayanıklı yapıda olmadığı saptanmıştır. Pirina içerisinde bulunan zeytin çekirdeği parçalarının, pirinanın pelet formasyonu kazanması ve dayanıklı yapıda kalmasını engellediği sonucuna varılmıştır.