Pandemi Öncesi ve Pandemi Sonrasi Bazi Endüstri Bitkileri Üretiminin Türkiye’deki Durumu

Abstract

Türkiye tarımında önemli bir rol oynayan endüstri bitkileri, bitkisel üretim kapsamında birçok sanayi sektörüne doğrudan veya dolaylı olarak ham madde sağlayarak ulusal gelir ve ihracata önemli katkı sunmaktadır. Bu çalışma pandemi öncesi ve pandemi sonrası Türkiye’deki bazı endüstri bitkilerine ait hasat edilen alan, verim ve üretim miktarındaki değişimlerin analiz edilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada 2012-2022 yılları arasındaki FAO ve TÜİK kayıtlarından elde edilen bazı endüstri bitkilerinin; hasat edilen alan, üretim miktarı ve verim değerlerine ait ikincil veriler kullanılmıştır. Ayrıca internet kaynakları, yerli ve yabancı kaynaklardan derlenen genel bilgiler, konuyla ilgili istatistik verilerden de faydalanılmıştır. Çalışmada endeks hesabı yönteminden faydalanılmıştır. Çalışma bulgularına göre; tarım sektöründe birçok alanda olduğu gibi endüstri bitkilerinin verim, üretim ve hasat edilen alan değerlerinin değişmesinde sebeplerden birinin de pandemi olduğu kanısına varılmıştır. Pandemi sürecinde gıda güvenliği ve kendi kendine yeterlilik konularının ön plana çıkması bazı çiftçilerin endüstri bitkilerinden gıda ürünlerine yönelmesine neden olmuştur. Yine bazı üreticilerin, yüksek belirsizlik nedeniyle endüstri bitkileri yerine daha hızlı gelir getiren veya temel gıda maddeleri üretimine yönelmeleri, endüstri bitkileri için ayrılan ekim alanlarında azalmaya neden olmuştur. Sonuç olarak; COVID-19 pandemisi, Türkiye'de endüstri bitkileri üretimini birçok açıdan etkilemiş, işgücü ve tedarik zinciri sorunları, pazar belirsizlikleri ve değişen ekim alanları, üretim ve verimlilik üzerinde belirleyici olmuştur. Bu süreçte, tarım sektörünün dayanıklılığını artırmak ve gelecekte benzer krizlere hazırlıklı olmak için tarım teknolojilerinin benimsenmesi, eğitim ve destek politikalarının güçlendirilmesi son derece önemlidir.