Pamięć o Januszu Korczak w najnowszej literaturze dla dzieci

Abstract

Przyczynkiem powstania tekstu jest niegasnąca pamięć o Januszu Korczaku – pedagogu, reformatorze wychowania, nieformalnym rzeczniku praw dziecka, która to daje znać w licznych obszarach życia społecznego w Polsce i na świecie. Po 2012 r., który został ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polski Rokiem Janusza Korczaka, na polskim rynku książki dziecięcej i młodzieżowej coraz częściej poruszanym tematem stał się problem rozumienia i interpretacji praw dziecka oraz łącząca się z tą kwestią prezentacja elementów pedagogiki Korczaka. Przedmiot niniejszego artykuły stanowi najnowsza literatura dziecięca, której bohaterem jest Korczak i której treści mają wartość edukacyjną i wychowawczą. Podjęłam się próby odpowiedzi na pytania: jak w wybranej literaturze pięknej opowiada się współczesnemu dziecku o Korczaku i jakie elementy jego pedagogiki są w niej szczególnie podkreślane? Co z idei i praktycznych rozwiązań pedagogicznych Korczaka jest i powinno być aktualne współcześnie? Bazę teoretyczną tekstu stanowią prace teoretyczne i wspomnieniowe Korczaka oraz interdyscyplinarna literatura dotycząca jego twórczości. Wykorzystałam metodę analizy treści stosowaną w metodologii badań jakościowych. Analizom zostały poddane następując książki, adresowane szczególnie do dziecka kończącego pierwszy etap edukacji, ale też dziecka starszego: Beaty Ostrowickiej Jest taka historia. Opowieść o Januszu Korczaku (2012), Katarzyny Zimmerer Zwyczajny dzień (2012), Anny Czerwińskiej-Rydel Po drugiej stronie okna (2012) i Tomasza Bogackiego, Bohater dzieci (2021). W analizowanej literaturze wskazuję na wybrane fragmenty treści (tzw. złote myśli), które mogą służyć jako inspiracje w pracy pedagogicznej wychowawcom, opiekunom, osobom które troszczą się o ochronę jednostkowości dziecka.