Osmanlı Döneminde (1915-1918) Bandırma-İstanbul Deniz Ulaşımı ve Vapur Yolcu Listeleri

Abstract

Bandirma, cografi konumu ve denizyoluyla Istanbul’a yakinligi nedeniyle ozellikle Osmanli Devleti’nin son doneminde buyuk onem kazanmistir. Bandirma-Istanbul denizyolu daha once de kullanilmakla birlikte modern donemde bu kullanim gittikce yogunlasan bir seyir izlemis ve bu durum Bandirma kenti ve limaninin daha islevsel hale gelmesini saglamistir. Basta gida maddeleri olmak uzere Istanbul’un cesitli ihtiyaclarinin karsilanmasi hususunda Bandirma’dan saglanan mallardaki artisa paralel olarak Bandirma-Istanbul arasi vapur seferlerinin yani sira yolcu sayisinda da artis kaydedilmistir. 19. yuzyilin sonlarina dogru Bandirma limaninin verilen hizmetler acisindan yetersiz kalmasi nedeniyle; iskelenin buyutulmesi, limandaki hizmet alanlarinin genisletilmesi ve gece seferlerindeki riski ortadan kaldirmak amaciyla belirli yerlere deniz fenerleri insa edilmesi gibi bazi insa ve imar faaliyetleri yapilmistir. Bu calisma, Bandirma-Istanbul denizyolunun Osmanli donemindeki onemine dikkat cekmeyi ve 1915-1918 yillari arasinda Bandirma’dan Istanbul’a sefer yapan vapurlara ait yolcu listelerini analiz etmeyi hedeflemektedir. Listelerin yer aldigi belgeler sayica az olmasina ve bir seri teskil etmemesine ragmen yolcularin kimlikleri, meslekleri, nereden geldikleri ve Istanbul’da nerede konaklayacaklari gibi bilgileri icermesi acisindan onem arz etmektedir. Makalede soz konusu bilgiler tasnif edilmis, mumkun oldugu olcude sayisal verilere donusturulmus ve 1915-1918 yillari arasinda Bandirma-Istanbul denizyolu guzergâhini kullanan yolcularla ilgili iktisadi ve sosyolojik bazi degerlendirmeler yapilmaya calisilmistir.