Ortaöğretim Öğrencilerinin Atom Kavramını Anlama Seviyelerinin Tespiti

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaöğretimde öğrenim gören öğrencilerin atom kavramını anlama seviyelerini tespit edebilmektir. Bu araştırmada betimsel yöntem kullanılmıştır. Çalışma verileri, yedi devlet lisesinden toplam 271 son sınıf öğrencisine geliştirilen 12 maddelik bir testin uygulanması ve 10 öğrenci ile olaylarla ilgili yapılan mülakatlardan (interview-about-events) elde edilmiştir. Testtin güvenirlik katsayısı 0,72 dir. Veriler frekans ve yüzde olarak verilerek analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularda ortaöğretim öğrencilerinin dörtte üçüne yakınının atom kavramını anladıkları görülmüştür. Öğrencilerin yaklaşık % 42’nin atom kavramını anlamadıkları ve bu konuda yanlış anlamalarının olduğu görülmüştür. Öğrencilerin atom kavramı ile ilgili yanlış anlaması “Atom, maddenin parçalara ayrılamayan en küçük yapı taşıdır” yargısıdır. Öğrencilerin çoğunluğunun atomun yapısını kısmen anladığı ve yaklaşık % 20’sinin anlamadıkları ve bu konuda yanlış anlamalarının olduğu görülmüştür. Öğrencilerin atomun yapısı ile ilgili yanlış anlamaları; ”Atom, küre şeklindedir”, ”Atomun çekirdeği bir küre şeklindedir”, ”Elektronlar atomda belli yörüngelerde hareket ederler.” ve ”Atom, çekirdek, elektron ve yörüngelerden oluşur” şeklindeki ifadelerdir. Ortaöğretim öğrencilerinin atom kavramını anlama seviyelerinin yüksek olmasına rağmen, çoğunun atomun yapısını kısmen anladıkları ve her iki alanda da bazı yanlış anlamalarının olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin yarısından fazlasının atom altı kuark, lepton, gluon, müon ve benzeri gibi parçacıklardan haberdar olmadıkları belirlenmiştir. Çalışma sonunda, atom kavramı ve yapısı ile ilgili sorunların giderilmesine yönelik önerilere yer verilmiştir.