Ortaöğretim DKAB Öğretim Programındaki Değerler İle İlgili Kazanımların Gerçekleşme Düzeyi (Manisa İli Örneği)

Abstract

Değerler eğitimine duyulan ilgi ve ihtiyacın her geçen gün artması nedeniyle eğitimciler, çocukları ve gençleri topluma daha faydalı bireyler olarak yetiştirmek için çalışmalarını hızlandırmışlardır. Millî ve manevi değerlerle bütünleşmiş bireylerden oluşan güçlü toplum oluşturma gayesi ile özellikle 2005 sonrası öğretim programlarında “değer eğitimi” üzerinde önemle durulmuş; Sosyal Bilgiler, Hayat Bilgisi, Vatandaşlık Bilgisi, Türkçe, DKAB gibi derslerde öğrenciye bazı değerler kazandırılmaya çalışılmıştır. Doğrudan değerleri konu edinen din derslerinin, ahlak ve değer eğitimine katkısının diğer derslere göre daha fazla olduğu ileri sürülebilir. Bu yüzden Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (ODKAB) öğretim programında, değerlere ilişkin hedefler konulmuş, içerikler oluşturulmuş, öğrenme-öğretme süreci tasarlanmış ve değerlendirmeye yönelik açıklamalar yapılmıştır. Ancak literatür incelendiğinde programda ifade edilen değerler ile ilgili kazanımların gerçekleşip/gerçekleşmediğini tespit edilmesine yönelik çalışmaların azlığı dikkat çekmektedir. Böyle bir durumun varlığı öğretim programının istenilen başarıyı yakalamasına engel olmaktadır. Bu çalışmada; ortaöğretim DKAB öğretim programındaki değerlerle ilgili kazanımların gerçekleşme düzeyi ve bu düzeyi etkileyen faktörlerin tespiti ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma amacına ulaşmak için gerekli verileri toplamak üzere Manisa ilinde 2021-2022 öğretim yılında 7 farklı okul türünde 12 lisede 9-12. sınıflarda öğrenim gören, basit-tesadüfü olarak seçilen 506 öğrenciye anket uygulanmıştır. Anket formunda bağımsız değişkenleri tespit amacıyla öğrencilerin çeşitli özelliklerini belirlemeye yönelik sorular ve araştırma denencelerine yönelik ölçekler yer almıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin ortaöğretim DKAB öğretim programındaki değerler ile ilgili kazanımları iyi düzeyde edindikleri ve bu düzeylerin öğrencilerin okul türü, yaş seviyesi ve gelir durumlarına göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir.