Ordu Aybastı İlçesi Gastronomik Kültürüne Yönelik İçerik Analizi

Abstract

Bu araştırma Ordu ili Aybastı ilçesinin gastronomi kültürünü incelemeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak beş katılımcı ile görüşmeler yapılmıştır. Verilerin analizi aşamasında betimsel ve içerik analizlerinden faydalanılmış olup, temaların oluşturulmasında MAXQDA programı kullanılmıştır. Öğünler, kutsal günler, eğlence amaçlı etkinlikler, sofra adabı, araç-gereçler ile gelenek ve görenekler adı altında altı ana tema oluşturulmuştur. Temalara yapılan kodlamalar sonunda en fazla kodlanan kelimeler sırasıyla yemek, sarma, misafir, börek, çorba ve tatlı, fasulye ve keşkek olmuştur. Sabah kahvaltılarında peynir, siyah çay ve su böreğinin, öğle ve akşam öğünlerinde keşkek, sarma ve sebze yemeklerinin oldukça fazla tüketildiği ayrıca ikindi ve yatsı öğününün beslenme rutininde fazla yer almadığı yapılan çalışma sonucu elde edilen bulgulardandır. Aybastı’da etten hazırlanan tava yemeğinin meşhur olduğu yapılan görüşmelerde tespit edilmiştir. Kutsal günler bağlamında bayramlarda baklavaların ve keşkeğin sıklıkla tüketildiği, kesilip, dağıtımı yapılan etten kalan payın genelde kavrulduğu tespit edilmiştir. İlçe genelinin cenaze sonrası mevlit geleneği gerçekleştirdiği bir diğer elde edilen bilgilerdendir. Nevruz Bayramı’na ilişkin bir veri elde edilemezken ilçede Perşembe Yaylası Festivali ve Hıdırellez Festivalinin kutlandığına yönelik verilere ulaşılmıştır. Sofralarda belli başlı kuralların uygulandığı ve sofranın hazırlığı, sofra etrafında oluşan kültür gibi noktalarda da kadın figürünün ön planda olduğu söylenebilmektedir. Araç-gereçlerden yer sofrası ve sacın önemi katılımcıların da yorumlarıyla desteklenmektedir. Gelenek ve görenekler başlığı altında söz-nişan-düğün, sünnet, yol misafiri, imece, cenaze, asker uğurlama ve doğum dönemine dair ritüeller irdelenmiştir.