Obraz kobiet wiejskich w wybranych utworach prozatorskich nurtu chłopskiego oraz pamiętnikach chłopek

Abstract

Zjawisko opisane przez Henryka Berezę jako nurt chłopski w literaturze było w obrębieliteratury polskiej czymś wyjątkowym. Dzięki wywodzącym się z prowincji twórcom, takim jak:Julian Kawalec, Tadeusz Nowak, Wiesław Myśliwski, Edward Redliński i Marian Pilot, wieś zyskałareprezentację w głównym nurcie kultury i literatury lat 1945–1989. Jednak również wśród tekstównurtu chłopskiego można wskazać tematy, które nie znalazły swojego odzwierciedlenia lub znajdowały je rzadko. Wśród utworów należących do nurtu chłopskiego da się zauważyć niewielką reprezentację kobiet, zarówno wśród autorek, jak i równorzędnych w stosunku do postaci męskich bohaterek. Najada (1970), Diabły (1971) i Gorczyca (1981) to nieliczne przykłady utworów skupiających się na żeńskiej perspektywie życia na prowincji. Wyraziste postacie matek, córek i żon stanowią uzupełnienie męskiej perspektywy, która – jak się wydaje – zdominowała nurt chłopski.Obraz życia przedstawiony w literaturze zostanie skonfrontowany z relacjami kobiet wiejskich, wysyłanymi na konkurs Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, opublikowanymi w latach 1975–1976 w trzech zbiorach z serii Wspomnienia Kobiet Wiejskich: Czyste wody moich uczuć (1975), Rola przeorana, dom piękny (1975) i Być w środku życia (1976).