NÛREDDÎN ZENGÎ'NİN, SALÂHADDÎN EYYÛBÎ ELİYLE GERÇEKLEŞEN HAYALLERİ

Abstract

Musul ve Halep merkez olmak üzere el-Cezîre, Doğu Anadolu ve Suriye’de hüküm sürmüş olan Zengî Atabeyliği’nin temeli Aksungur tarafından atılmıştır. Selçukluların hizmetinde bulunan Aksungur, onlar tarafından Halep valiliğine atanmıştır. Vefatından sonra ise oğlu İmâdüddîn’in, Irak Selçuklu sultanı, Sultan Mahmud’un iki oğluna atabey olarak atanmasıyla Zengî Atabeyliği resmen kurulmuştur. İmâdüddîn, atabey olarak atandıktan sonra Haçlılara karşı ilk ciddi mücadeleyi başlatan Müslüman lider olmuştur. Onun çabalarının sonucudur ki Urfa Haçlı Kontluğu tarih sahnesinden silinmiş ve burası yine Müslümanların eline geçmiştir. İmâdüddîn’in vefatından sonra Ülke hanedanın ortak malıdır, geleneği uyarınca ülkesi; Musul ve Halep kolları olmak üzere ikiye bölünmüştür. Halep kolunun başına geçen Nûreddîn, babasının izinden yürüyerek İslâm âleminin selameti için çok büyük uğraşlar vermiş, yine bu idealle Haçlılara karşı çetin mücadeleler gerçekleştirmiş ve onlara çok büyük zayiatlar verdirmiştir. Nûreddîn’in İslâm âlemini başta Haçlılar olmak üzere Gayr-ı Müslimlerin tehlikesinden kurtarabilmek için üç büyük hedefi vardı. Bunlardan ikisi Salâhaddîn tarafından gerçekleştirilirken üçüncüsü ise asırlar sonra Fatih Sultan Mehmed tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu makalede Nûreddîn’in bu üç hedefinden Salâhaddîn tarafından gerçekleştirilen hedefler üzerinde durulacaktır.