NEZAKETSİZ DAVRANIŞ, SOSYAL KİMLİK VE SCHADENFREUDE İLİŞKİSİ: HAK ETME ve DUYGULARIN ROLÜ

Abstract

Çalışmanın amacı sosyal kimlik ve nezaketsiz davranışın schadenfreude üzerindeki etkilerinin ve bu etkilerde hak etme algısının düzenleyici ve duyguların aracı rolünün belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda 254 üniversite öğrencisi ile sosyal kimlik ve nezaketsiz davranış manipüle edilerek 2(nezaketsiz davranış: var veya yok) x 2 (sosyal kimlik: dış-grup var veya dış-grup yok) çalışma yarı deneysel desende gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın koşullarından birine atanan katılımcılar, bir hedef kişinin nezaketsiz davranışta bulunmasının ve sosyal kimliğinin değişimlendiği hikâyenin ilk bölümünü okuduktan temel duyguları ne kadar hissettiklerini puanlandırmışlardır. Hedef kişinin talihsizliğine ilişkin öykü okutuldukdan sonra ise hak etme algısına yönelik form, schadenfreude ölçeğini doldurmuşlardır. Nezaketsiz davranışın ve sosyal kimliğin schadenfreude üzerinde etkisinin olduğu ve nezaketsizliğe maruz kalanların daha fazla schadenfreude hissettiği bulunmuştur. Nezaketsiz davranış ve shcadenfreude ilişkisinde hak etme algısının düzenleyici, duyguların aracı rolü olduğu bulunmuştur. Sosyal kimliğin schadenfreude üzerindeki temel etkisi anlamlı bulunmuştur. Dış-gup koşulunda olan katılımcıların dış grubun olmadığı katılımcılara kıyasla daha fazla schadenfreude hissettiği bulunmuştur. Elde edilen bulgular güncel literatür ışığında tartışılmış ileri çalışmalara öneriler getirilmiştir.