Mustafa Kemal Atatürk's Contribution to the Development of Turkish Opera in the Republican Era

Abstract

XVI. yüzyılda İtalya’da ortaya çıkan ve kısa bir sürede Avrupa’da yayılan opera sanatıyla tanışmamız Osmanlı İmparatorluğu döneminde olmuştur. 1789-1807 tarihleri arasında padişah olan, sanatçı kişiliğiyle tanınan III. Selim’in batı müziğine ilgisiyle ilk Boru-Trompet Takımı kurulmuş ve ilk opera 1796’da Topkapı Sarayı’nın avlusunda izlenmiştir. 1876 yılında bando topluluğu olarak Muzika-i Hümayun’un kuruluşu II. Mahmut dönemindedir. İstanbul’da saray dışında opera Giustiniani’nin Fransız Tiyatrosu’nda sahnelenir. 1908’de Meşrutiyet’in ilanına kadar Ermeni, Yahudi ya da Rum sanatçılar tiyatro binalarında özellikle İtalya’dan getirdikleri operaları oynatırlar. Opera sanatının Osmanlı İmparatorluğu'nda yaygınlaşmasıyla birlikte tiyatro ve müzik alanında önemli bir sanatsal dönüşüm yaşanmıştır. Bu gelişmeler, Osmanlı toplumunun Batı kültürüyle etkileşimini ve çağdaş sanatın kabulünü yansıtan önemli bir göstergedir. Muallim İsmail Hakkı Bey’in 1908’de kurduğu İstanbul Operet Heyeti’nin bestecileri ve sanatçıları Türk’tür. Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte her konuşmasında müzik, güzel sanatlar ve konservatuarın gerekliliğinden söz etmiştir. Atatürk’ün öncülüğünde kısa zamanda ülkemizde kültür ve sanat alanında, tiyatro ve müzikte gelişmelere tanık oluruz. Bu süreç, Türkiye'nin kültürel zenginliğini ve sanatın birleştirici gücünü vurgulayan önemli bir dönüm noktası olmuştur. Atatürk'ün vizyonuyla oluşan kültürel ve sanatsal ilerlemeler, ülkemizin sanat dünyasında uluslararası alanda tanınan başarılı sanatçılar ve eserlerin ortaya çıkmasına olanak sağlamıştır. Bu bağlamda çalışmada Atatürk’ün kültür ve sanatımızda uluslaşma hareketlerinin Opera sanatımızın gelişmesindeki önemi araştırılmıştır. Derleme biçiminde çalışılan bu makalede konu hakkında gerekli literatür taraması yapılmıştır. Bilimsel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizi yöntemiyle yazılmış olan makalede bu konuyla ilgilenen araştırmacılara ve öğrencilere bir kaynak oluşturulması amaçlanmıştır.