Molla Musennif-i Çevrî’nin Sirâcü’t-tarik’ı ve Semâ’a Bakışıi

Abstract

Semâ' kavramı, taşıdığı anlamlardan dolayı din âlimleri ve mutasavvıflar tarafından farklı şekillerde yorumlanmıştır. Zamanla kompleks bir forma dönüşen semâ, tasavvuf tarikatlarında ibadî bir eylem olarak, müzikal bir yapıda, şiirler, zikirler, deveranlar ve bazen enstrümanlar eşliğinde icrâ edilmiştir. Semâ'nın bu yapısı sebebiyle mutasavvıflar ile fakihler arasında âyet ve hadislere dayanarak muhalif ve muvafık yorumlar yapılmıştır. Tasavvufî ve dinî kaynaklarda büyük âlimlerin semâ’ ile ilgili görüşlerine yer verildiği gibi, semâ’ın felsefesi ve mahiyeti üzerine ister müstakil, isterse kitap bölümü olarak birçok eser yazılmıştır. Bu eserlerden biri de 16. yüzyılın sufîlerinden Molla Musennif-i Çevrî’nin Farsça kaleme aldığı Sirâcü’t-tarik adlı eseridir. 50 bölümden oluşan eserin 45. bölümü semâ ile ilgilidir. Molla Musennif, semâ’ ile ilgili aktardığı mutasavvıfların görüşleri esnasında kendi olumlu görüşünü de açıklamıştır. Bu makalede, semâ hakkında mutasavvıfların yaklaşımlarına değindikten sonra Molla Musennif’in hayatından, kaleme aldığı Sirâcü’t-tarik’ten ve semâ’a olan görüşünden bilgi verilecektir. Ardından eserin semâ bölümünün Türkçe tercümesine yer verilecektir.