Mewlîdê Ehmedê Xasî de Nûrê Muhemmedî

Abstract

Binê sernuşteyê edebîyatê klasîkî de ê eserê ke behsê Hz. Pêxemberî kenî, heyatê ey anî ziwan û ey wesifnenî mîyanê eseranê manzum û mensuran de tewr zaf î. Ma eşkenî verê cû mewlîdan û dima zey naat, sîyer, hîlye, çewres hedîs, mîracname û Muhemmedîyye zaf tewiran mîyanê inî eseran de bihesibnê. Zey muslumananê bînan şaîranê zazayan zî seba ramotişê heskerdişê xoyê Hz. Muhemmedî û qîmet dayîşê ey eserî nuştî. Heyatê Hz. Muhemmedî de zaf hedîseyî ecayîbî û mucîzeyî qewimîyayî. Înan ra yew zî a mucîzeya nûrîya ke bi nûrê Muhemmedî yena zanayîş. Goreyê rîwayetan, ino nûr verê cû çareyê Hz. Âdemî de asayo. Dima pêxemberî ra pêxemberî vîyarto û peynî de ameyo resayo Hz. Muhemmedî. Ino nûr, elamet û saliqdarê pêxembertîya Muhemmedî yo. Derheqê estîya nûrî de yew mineqeşa çin a; labelê senînîya nûrî ser a rîwayetî yewbînan ra cîya yî. Metaforê nûrî, zey edebîyatanê klasîkanê şaranê bînan edebîyatê klasîkê Zazakî de zî ca girewto. Edebîyato klasîk ê Zazakî de esero verên mewlîdê Ehmedê Xasî yo. Zey mewlîdanê bînan nê mewlîdî de zî mewzuyê nûrê Muhemmedî ca geno. Ina xebate, mewlîdê Ehmedê Xasî sera virazîyaya ke ino mewlîd mîyanê edebîyato klasîk ê zazakî de ca geno. Xebate, xebatêka sînorin a. Ay ra semedê tesbîtkerdişê metaforê nûrî û nûrê Muhemmedî yo ke mewlîdê Ehmedê Xasî de ca gênî virazîyaya.