MASAL VE ESTETİK YAPI: KIBRIS TÜRK MASALI ESTETİK ÖRNEĞİ

Abstract

Masallar, yapılan çalışmalarda birer kültür taşıyıcısı, kültür öğesi olarak vurgulanmaktadır. Tüm masalların iç yapısında kendiliğinden oluşan bir estetik yapısı vardır. Çalışmanın amacı, edebiyatın estetikle olan ilişkisini ve masallarda estetik algının değişimini ortaya koymaya çalışmaktır. Estetik değerler ve edebi metin estetik özelliklerin tanımlanması ve bu doğrultuda bir masal okunurken, anlatılırken hangi estetik değerler nasıl dikkate alınmalıdır? Sorusunun cevabı aranarak estetik ile masal ilişkisi üzerinde durmaktır. Estetik değerler farklı yaklaşımlarla incelenerek masala hangi açılardan bakılması gerektiği hususunda değerlendirmeler yapılacaktır. Estetik değerlerle, güzelle ve iyi olanla edebi bir metnin örtüşmesi sağlanmaya çalışılmıştır. Yöntem olarak, sanat ve estetiğin birbiri ile olan ilişkisi anlatıldıktan sonra sanat ve estetik ayrı ayrı anlatılmış, estetik değerler üzerinde çalışma ve uygulamaya ağırlık verilmiştir. Sanat, estetik ve estetik değerlerin geçmişten günümüze kadar yapılan tanımları üzerinde durularak masalla ilişkisi irdelenmiştir. Estetiğin temel kavramları masal üzerinden değerlendirilmiştir. Estetiğine öznel bir yaklaşımla, bir sanat eserinden ya da bir tabiat manzarasından haz duyulmasının masala ve masaldaki kişilere nasıl yansıdığı üzerinde durulmuştur. Bir sanat eserini değerlendirmek, ondan zevk duymak ancak belirli kişilere özgüdür. Bu eylemleri yapmak için insanın belirli bir bilgi birikimine sahip olması gerekir. Estetiğin temel öğesi beğenme yargısıdır. İnsanlar hiçbir pratik amaç gözetmeden, yalnızca hayranlık duygusuyla doğayı seyrettikleri gibi masal okurken de bu durum ön plana çıkar. Çocuğun görme, duyma, duyumsama, düş kurma, düşünme ve sezme yetilerinin harekete geçmesi, hayalde canlanan resimlere bakması, kendilerince yeni masallar oluşturabilmesi, çocuğun renkli ve hareketli dünyasına resmin anlatım diliyle girmesini sağlar, buradan hareketle masalların içerisindeki yaratıcı unsurların ortaya çıkarılmasıyla çocukların dil gelişimlerini destekleyen unsurlara dikkat çekilecektir.