İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik ve Bazı Demografik Özelliklerinin Aile Katılımı Öz-yeterliklerini Yordama Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin mesleki tükenmişlik ve aile katılımı öz-yeterliklerinin ne düzeyde olduğunu ve öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin ve bazı demografik özelliklerinin aile katılımı öz-yeterliklerini ne düzeyde yordadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Betimsel çalışma niteliğinde ilişkisel tarama modeli ile yapılan bir çalışmadır. Araştırmada 191’i ilkokul, 187’si ortaokul olmak üzere 378 öğretmen yer almıştır. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu, aile katılımına ilişkin öz-yeterlik ölçeği ve Maslach mesleki tükenmişlik ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistikler, çoklu regresyon analizi öncesi gerekli olan, değişkenlerin arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkinin yönlerini belirmek için Pearson korelasyon analizi ve çok değişkenli doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre öğretmenlerin aile katılımı öz-yeterlikleri düşük düzeyde bulunmuştur. Mesleki tükenmişlik düzeyleri ise duygusal tükenmişlik alt boyutuna göre az tükenmiş, duyarsızlaşma alt boyutuna göre çok az tükenmiş ve kişisel başarısızlık alt boyutuna göre ise orta düzeyde tükenmiş şeklindedir. Yapılan ilk çoklu regresyon analizi sonucuna göre yordayıcı değişkenlerden kıdem, çalıştığı okul türü, seminer-kurs alma durumu ve kitap okuma durumunun, aile katılımı öz-yeterlik üzerinde anlamlı yordayıcılar olduğu bulunmuştur. Diğer çoklu regresyon analizi sonucuna göre ise mesleki tükenmişlik alt boyutlarından kişisel başarısızlık alt boyutu aile katılımı öz-yeterliklerinin anlamlı bir yordayıcı olurken, duyarsızlaşma ve duygusal tükenmişlik alt boyutlarının ise anlamlı bir yordayıcı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.