Laodikeia'da Bulunan Cam Kandiller

Abstract

Günümüzde Denizli İli’nin 6 km kuzeydoğusunda yer alan ve Phrygia’nın en önemli kentlerinden biri olan Laodikeia’da 2003 yılında başlayan kazı çalışmaları ile antik dönem cam sanatı ve işçiliğine dair önemli veriler elde edilmiştir. Hellenistik Dönem’in az rastlanan ithal form grupları yanında, Orta ve Geç İmparatorluk Dönemleri içerisindeki buluntu yoğunluğu ile Geç Antik Çağ cam üretimine dair elde edilen somut veriler, kentin cam repertuvarının bölge içerisindeki yerini ve önemini kanıtlar niteliktedir. Çalışmanın konusunu oluşturan Laodikeia’da bulunan cam kandiller, günlük yaşamın en etkin aydınlatma ürünleri olması dolayısıyla kamusal ve sivil alanlarda yürütülen çalışmalarda sıkça karşılaşılan grupların başında gelmektedir. Bunun yanında kentin Geç Antik Çağ’da Hıristiyanlığın önemli merkezlerinden biri olması, İncil’de adı geçen İlk Yedi Kilise’den biri olan Laodikeia Kilisesi’ne ev sahipliği yapması ve yeni din ile birlikte ışığın yüklendiği sembolik anlamlar, cam kandillerin kent içerisindeki buluntu yoğunluğunu etkilemiştir. Çalışmalarda bulunan polykandilion, kandil askıları ve fitil tutucuları da kandillerin kullanımına dair önemli veriler arasında yer almaktadır. Elde edilen sonuçlar, cam kandillerin MS 4. yüzyılın başından itibaren kentin terk edildiği MS 7. yüzyıla kadar aydınlatmada etkin olarak kullanıldığının göstergesi durumundadır.