Kwestionowanie ustaleń planistycznych poprzez składanie uwag do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obszarów wiejskich w Polsce

Abstract

Celem artykułu była charakterystyka i ocena uwag składanych do projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obszarów wiejskich. Przeglądowi poddano listy uwag do 74 projektów planów miejscowych dla obszarów wiejskich czterech różnych typów, uchwalanych w latach 2010–2022. Listy te zawierały łącznie 2109 uwag. Przedmiotem rozpoznania była liczebność uwag, ich tematyka, a także występowanie uwag o charakterze zbiorowym. Projekty planów miejscowych nie wywołują najczęściej zainteresowania mieszkańców, a uwagi do nich składają pojedyncze osoby, nawet gdy plany te obejmują obszar wsi lub kilku wsi. Najwięcej kontrowersji wzbudzają ustalenia planistyczne na obszarach wokół stolic województw, z wyjątkiem tych najmniejszych. Chęć zmiany przeznaczenia gruntu pod zabudowę mieszkaniową, sprzeciw wobec potencjalnie uciążliwej inwestycji oraz lokalizacja dróg były najczęściej występującymi kategoriami tematycznymi uwag. Na podstawie trzech cech zaproponowano typy formalnej reakcji społecznej na projekt planu. W ponad 1/3 wszystkich analizowanych przypadków reakcja ta była znikoma. Ponadto wyróżniają się dwa typy: intensywna reakcja zbiorowa tematycznie skoncentrowana (występująca w sytuacji kontrowersyjnej lokalizacji inwestycji) i słaba reakcja indywidualna tematycznie skoncentrowana (wyrażająca najczęściej dążenia właścicieli nieruchomości do zmiany przeznaczenia gruntów).