KUR’ÂN-I KERİM’İN CEM‘İNDE NESHEDİLEN ÂYETLER MESELESİ

Abstract

Kur’ân-ı Kerim, Hz. Peygamber vefat ettiğinde yazıya geçirilmiş ancak bir Mushaf haline getirilmemiştir. Bunun bir nedeni vahiy geliş sürecinin devam etmesidir. Bir diğer nedeni ise nesh sürecinin devam etmesidir. Bu bağlamda Hz. Peygamber’in vefatından önce gerçekleşen son arzada Kur’ân muhtevası nihai şeklini almış ve neshedilen âyetler (lafız ve hüküm bakımından) Kur’ân metni dışında kalmıştır. Hz. Ebu Bekir döneminde Kur’ân-ı Kerim’in Mushaf haline getirilme sürecinde ise neshedilmemiş ayetler Mushafa dahil edilmiştir. Bu bakımdan metni mensuh ayetlere dair bazı rivayetler hadis kitaplarında yer almaktadır. Recm âyeti, süt emzirme âyeti, Ahzâb ve Beyyine Suresinin bir bölümü hakkında nesihten bahsedilmektedir. Bunlardan en meşhuru recmle ilgili rivayetlerdir. Recmle ilgili uygulamaların zaman bakımından Hz. Peygamber’in vefatından sonra devam ettiğinden bahsedilmektedir. Bu nedenle alimler çoğunlukla recmle ilgili meseleyi metni mensuh, hükmü bâki olan bir konu olarak değerlendirmektedir. Ancak bu konuda farklı yaklaşımlar da bulunmaktadır. Sonuçta Kur’ân-ı Kerim’in son şekli Cebrail vasıtasıyla son arzada Hz. Peygamber’e bildirilmiş olup neshedilen âyetler Kur’ân-ı Kerim’de yer almamıştır.