Küresel Su Stresi ve Ölçüm Yöntemleri

Abstract

Dünyada yaklaşık 332,5 milyon kübik mil sudan oluşan su kaynaklarının %96’sı okyanus ve denizleri içeren tuzlu su kaynaklarıdır. Geriye kalan %4’lük tatlı su kaynaklarının %68’i buzullarda sıkışmış halde bulunurken, %30’u ise toprak altı suyu olarak yer almaktadır. Kullanılabilir su kaynaklarının doğal nedenlerle bu kadar az olmasının yanı sıra; sanayileşme ve kentleşmenin yarattığı çevre kirliliği, sera gazı emisyonlarının sürekli ve önemli ölçüde artması sonucu oluşan küresel ısınma kaynaklı kuraklık ve yağış rejimlerinde görülen değişiklikler ile geometrik olarak artan nüfus gibi beşeri faktörler kişi başına düşen temiz su miktarının daha da azalmasına yol açmaktadır. Su, kıtlık derecesi giderek artan bir doğal kaynakken, özellikle az gelişmiş ülkelerde yaşanan yoksulluk, bu ülkelerde yaşayan insanların suya erişimini iyice zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada ele alınan veriler, dünyanın özellikle 2030 ve sonrasında çok daha ciddi bir su sorunu ile karşı karşıya kalacağını göstermektedir. Çalışmanın öncelikli amacı, dünyada su stresini ölçen önemli indekslerden biri olan ‘Su Yoksulluğu İndeksi’ (Water Poverity Index-WPI) ile ilgili olarak ülkemizdeki literatür eksikliğinin giderilmesine katkı sağlamaktır. Söz konusu eksikliğin giderilmesi, özellikle bizim gibi su stresi yaşayan ülkelerde gerekli bilimsel çalışmaların yapılarak, politika yapıcılar ve toplum nezdinde konu ile ilgili farkındalığı artırmak açısından oldukça önemlidir. Ayrıca, gelecekte tartışmaya açılması muhtemel görünen su karnesi uygulamasına gerek duyulmaması için, suyun geleceği adına, neler yapabileceğimizi bir kez daha gözden geçirmek yine bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.