Kolektif Şiddet ve Kimlik Kaynaşmasına İlişkin Olarak Türkiye’de Futbol Şiddeti

Abstract

Futbol şiddeti, tüm dünyada gittikçe artan bir problem haline gelmektedir. Futbol şiddeti konusu ile ilgili pek çok çalışma mevcut olmasına karşın çok az çalışma taraftar grupları tarafından ortaya konulan şiddeti davranışlarının bir parçası olarak kolektif şiddeti ve kimlik kaynaşmasına odaklanmıştır. Bu çalışmanın temel olarak amacı, kolektif şiddet ve kimlik kaynaşmasının birlikte yaşayan çeşitli etnik toplulukları barındıran bir ülke olan Türkiye’de futbol şiddetinin arakasındaki sebepler olup olmadığını araştırmaktır. Dolayısıyla, futboldaki şiddeti psikolojik ve sosyal unsurlar açısından değerlendirmek elzemdir. Bu çalışmada, özellikle de Türkiye Süperlig kapsamında oynayan takımlara ait taraftar grupları olmak üzere Türkiye’de bulunan taraftar gruplarının şiddeti davranışlarından derlenen örnek olaylar, kolektif şiddet ve kimlik kaynaşmasının futbol oyunundaki saha içinde ve saha dışında meydana nasıl ve ne şekilde meydana geldiğini irdelemek üzere derlenmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, kolektif şiddeti ilişkin olarak taraftar gruplarının şiddet odaklı olmadıkları bilinmesine rağmen, kolektif fikri takip ettikleri ve saha içi ve saha dışı olaylar, protestolar ve kargaşalarda bulunmaktadır ve erkeksilik hususu özellikle de Karadeniz Bölgesinde bu şiddetin ayrılmaz bir parçasıdır. Bunun yanı sıra, kimlik kaynaşmasının taraftar grupları arasında ortak bir olgu olmadığı görülse de, Beşiktaş taraftar gurubu olan Çarşı’nın oldukça kaynaşmış bireylerden oluştuğu ve üyelerinin şiddeti eyleminde olmadığı aksine insan haklarını koruma, sosyal olayları dile getirme ve ihtiyacı olanlara yardım etme gibi eylemlerde bulundukları gözlemlenmektedir.