İklim Krizini Hak Temelli Yaklaşım Özelinde Değerlendirme

Abstract

İklim krizi, insan haklarını ihlal eden ve bu hakları doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen küresel bir çevre sorunudur. İklim krizinin insan hakları üzerindeki olumsuz etkilerini önlemek için devletlerin ayrım gözetmeksizin tüm insanların haklarına saygı gösterme, haklarını koruma ve teşvik etme yükümlülüğü vardır. İklim krizinin neden olduğu insan haklarına yönelik zararları önlenmesi hususunda gerekli ve yeterli önlemlerin alınmaması da bu yükümlülüğü ihlal eden bir unsurdur. İklim krizine ve bu krizin etkilerine karşı oluşturulan hak temelli yaklaşım iklim krizine karşı evrensel temel haklara dayalı bir müdahalenin yapılması gerektiğini savunur ve iklim krizinin temel haklara verdiği olumsuz etkileri mümkünse ortadan kaldırmayı hedef edinir. Çalışma bu kapsamda iklim rejimini oluşturan temel hukuki metinlerden yola çıkarak hak temelli yaklaşımın rolünü ve önemini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada, insan hakları ve iklim krizi arasındaki ilişki ortaya konularak sorunla mücadelede hak temelli yaklaşımın önemi vurgulanmış ve her bir hakkın iklim değişikliğiyle mücadeleye önemli bir temel sağlayacağı öngörülmüştür. Çalışmada iklim krizine hak temelli yaklaşım temelinde bakmanın iklim rejiminin vazgeçilemez bir ilkesi olması gerektiği ve bu anlayışın iklim rejiminde daha iyi bir temele yerleştiği sonucuna varılmıştır.