İklim Değişikliği ve Yapılı Çevre: Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve Net Sıfır Karbon Binalar (NZCB) Yaklaşımının İncelenmesi

Abstract

İklim değişikliğinin doğal ve yapılı çevre üzerindeki olumsuz etkileri günden güne artmaktadır. Son yıllarda özellikle kent ölçeğinde binalar, ulaşım, atık ve altyapı sistemleri sektörlerinde bu negatif etkiler ile mücadele yöntemleri değişim sürecine girmiş ve ülkeler tarafından geliştirilen iklim değişikliğine yönelik uyum ve azaltım stratejileri uygulanmaya başlamıştır. Kent ve mimari ölçeklerdeki yaklaşımlarda bu sektörlere yönelik sürdürülebilir bir çaba ile ortaya koyulan uygulamalar görmek mümkündür. Net Sıfır Karbon Bina (NZCB) yaklaşımı, mimari perspektiften bakılınca yeni olmayan ancak birçok farklı “yeşil bina” yaklaşımından sonra son 10 yılda iklim değişikliği ile mücadele sürecinde yenilenerek karşımıza çıkan bir sürdürülebilir mimari uygulama yöntemidir. Bu çalışma iklim değişikliği ile mücadele sürecini Birleşmiş Milletler (BM) tarafından ortaya konan 17 adet Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Raporları ve NZCB yaklaşımının ortaya çıkışı çerçevesinde incelemektedir. Araştırmada elde edilen veriler, SKA’ların NZCB yaklaşımının gündeme gelmesinde önemli bir rolü olduğunu göstermektedir. Araştırma bünyesinde çeşitli literatür taraması verilerinden yola çıkarak, sürdürülebilir mimari yaklaşımlar ve uygulamalarda en son tartışılan NZCB yaklaşımı için bir zaman çizelgesi de oluşturulmuştur. NZCB yaklaşımı ve çevresel etkileri ile ilgili verileri ortaya koyabilmek, minimum karbon salım hedeflerini etkileyecek şekilde uygulamalar yapabilmek için aynı zamanda paralel olarak IPCC raporlarının incelenmesi, SKA çıktılarının her aşamada değerlendirilmesi uygulama projeleri için önemlidir. Bundan dolayı bu çalışma ile sürdürülebilir gelecek için hedefler barındıran dirençli kentler ve binalar için Net Sıfır Karbon Yaklaşımını yeni, güçlü ve efor gerektiren bir tasarım yaklaşımı olarak ortaya koymak amaçlanmıştır.