İkinci Dünya Savaşı Döneminde İngiliz Sivil Cephede Propaganda Çalışmaları: Kağıt Toplama Kampanyası

Abstract

Birinci Dünya Savaşı tecrübesi taraf tüm devletlere askeri, ekonomik ve toplumsal gücün dengeli ve stratejik kullanımının önemini göstermiştir. 1929 Dünya Ekonomik krizinin de getirdiği olumsuz etkilerle İngiltere, savaş ekonomisinde sosyal politikalar uygulama yoluna gitmiştir. 1939 sonbaharında Almanya’ya savaş ilanıyla birlikte sivil cephede eşzamanlı bir mücadele başlamıştır. İngiliz Hükümeti’nin propaganda faaliyetleri kapsamında her türlü desteğin savaş çabası için kullanılması gerekliliği, cephe gerisinde İngiliz toplumu içinde topyekûn bir psikolojik savaşa dönüşmüştür. Nazi tehlikesine karşı toplumun moral ve motivasyon düzeyinin yüksek tutulması hedeflenmiş, kitleler afiş, bildiri, poster ve filmlerle bilinçlendirilmiştir. Ev kadınları başta olmak üzere çocuklar ve yaşlılar gibi savaşa katılmayan cephe gerisindeki tüm vatandaşlar kağıt, plastik ve endüstriyel materyallerin geri dönüşümün sağlanması, yeniden kullanılması, enerji tasarrufunun sağlanması, yardım kampanyalarının düzenlenmesi ve gıda ürünlerinin yetiştirilmesi gibi günlük mücadelelerle seferber edilmiştir. İkinci Dünya Savaşı “Halk Savaşı” olarak da bilinmektedir. Bu tabir, sivil cephedeki mücadelelerle özdeşleştirilirken İngiliz Hükümeti’nin toplumsal dayanışmaya verdiği stratejik öneme de işaret etmektedir. Öte yandan dönemin en önde gelen kampanyalarından Kağıt Toplama, ekonomik koşullar ağırlaştıkça zorunlu hale getirilmiş, halk atık toplamaya ve çöp ayrıştırmaya da teşvik edilmiştir. Bu çalışma, İngilizlerin Sivil cephedeki propaganda çalışmalarına odaklanarak toplumun gönüllü seferberliğini amaçlayan faaliyetleri analiz edecektir. Aynı zamanda Kâğıt Toplama Kampanyasına ilişkin günlük ve anketler üzerinden İngiltere’deki sosyal sınıfların savaş ve kampanyalara görüşleri de değerlendirecektir.