Abstract
روشنفکران ایرانیِ دوران مشروطه و رضاشاه، با گرایشی که به برخی از مبانی دوران جدید جهان داشتند، تلاش میکردند تا آنها را در جامعۀ ایرانی نهادینه کنند. ازجمله این تلاشها، تدوینِ دو مفهومِ «میراث ملّی معماری» و «تاریخ معماری ایران» بود. این دو مفهوم که خود قوامیافته از مفاهیم دیگری نظیر «زمان، گذشته، تاریخ، و آثار گذشته» بودند، در اندیشۀ روشنفکران مؤلفههایی را سامان دادند که هم از منظر بررسی مبانی این مفاهیم و تاریخشان، و هم از منظر وجوه تقابلی و تکاملی حایز ارزش و ازریابی هستند. در این مقاله تلاش میشود با روشی تفسیریـ تاریخی در مقابلۀ اسناد و اقوال از طریق بررسی اسناد دست اول همچون متون روشنفکران آن دوران و استدلال منطقی از درون آثاری که متفکران متأخر در شرح آنها نوشتهاند، به هدف پژوهش یعنی پاسخگویی به پرسشهای تحقیق پرداخته شود. در این پژوهش، با بررسی دو مفهومِ فوق نزد روشنفکران ایرانی، تلاش میشود تا وجوه تکاملی و تقابلیِ این دو مفهوم مورد نظر ایشان بازیابی شود. به نظر میرسد که، مفاهیمِ نوی همچون ایدۀ پیشرفت (ترقی) پیونددهندۀ این دو مفهوم بودهاند و از سوی دیگر، وجود مرزهایی میانِ مفهوم میراث ملّی معماری ایران و مفهوم تاریخ معماری ایران نشاندهندۀ نوعی تقابل میان این دو است که بیشتر ناظر بر جایگاه مفهومِ میراث ملّی معماری در مفهومسازیهایی با اهدافی مشخص نظیر تلقین حس شیفتگی و عظمت و بزرگی ایران گذشته به ایرانیان دورۀ مشروطه و رضاشاه است و جایگاهِ مفهومِ تاریخ معماری در روششناسی برخورد با تاریخ، که از نظری علمی است و در این مقاله بر ضرورت نکتهسنجی و دقت و توجه به جزئیات برای درکِ تاریخ به شکل دقیقِ آن تأکید میشود.
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
