Haruniye Alman Yetimhanesi

Abstract

19. Yüzyılın sonlarına doğru meydana gelen Ermeni
 olayları, sonuçları itibariyle misyon kuruluşları için büyük bir fırsat olmuş
 ve bu kuruluşlar Doğu bölgelerinde bir biri ardına istasyon açmışlardı. 1909
 yılında Adana ve çevresinde vukû bulan olaylar da misyon teşkilatları için yeni
 bir çalışma alanı ortaya çıkardı ve Alman misyonerler, Adana Vilayeti dâhilinde
 bulunan Bahçe Kazası'na bağlı Haruniye Karyesi'nde açtıkları yetimhane ile
 bölgede faaliyete başladılar.
 
 Haruniye Alman Yetimhanesi'nin kurulmasında önemli
 bir yere sahip olan Alman Yardım Birliği (Deutscher Hülfsbund für Christliches
 Liebeswerk in Orient), 1890'lı yıllarda Maraş, Mamuretülaziz ve Van gibi bölgelerde
 tesis ettiği birimler ve buralardaki çalışmalar sayesinde misyon açısından
 başarılı çalışmalar yapmıştı. Yardım Birliği başta yetimhaneler olmak üzere,
 sağlık birimleri, dul kadınlar için bakım evleri ve atölyeler açmak suretiyle faaliyet
 bölgelerinde etkili bir misyon çalışması yürütmeye muvaffak oldu. 
 
 Bu bildiride, Alman Yardım Birliği'nin önemli
 istasyonlarından birisini oluşturan ve Cebel-i Bereket Sancağı içerisinde yer
 alan Haruniye Karyesi'ndeki Alman Yetimhanesi hakkında bilgi verilecektir.
 Burada evvelâ, yetimhanenin kuruluş süreci ve bu istikâmette misyonerlerin
 Osmanlı makamlarıyla yaptığı yazışmalar ortaya konacaktır. Daha sonra, Osmanlı
 Devleti için kritik bir dönemi ifade eden Birinci Dünya Savaşı öncesi ve savaş
 yıllarında yetimhanenin durumu ve çalışmaları hakkında bilgi verilecektir. Son
 olarak, savaşın bitmesiyle birlikte yetimhanede kalan çocukların akıbeti ve
 kurumun Amerikan yardım kuruluşu Yakın Doğu Yardım Komistesi (Near East
 Relief)'ne nasıl devredildiği izah edilecektir.