Hangisi Daha Zorlayıcı HIV ile Yaşamak Mı Yoksa İnsan Hakları İhlalleri Mi HIV ile Yaşayan Kişilerin Maruz Bırakıldıkları İnsan Hakları İhlallerine Sosyal Hizmet Perspektifiyle Bir Bakış

Abstract

HIV, ürettiği damgalama, ayrımcılık ve insan hakları ihlalleriyle sadece viral bir enfeksiyon olmadığını aynı zamanda biyopsikososyal bir sağlık problemi olduğunu, ortaya çıktığı günden bu yana yaklaşık 40 yıl içerisinde bizlere göstermiştir. HIV ile yaşayan kişiler bir yandan tıbbi tedaviyle uğraşırken diğer yandan HIV tanısının neden olduğu hak ihlalleri, ayrımcılık ve damgalanma ile mücadele etmek durumunda kalmaktadırlar ve bu nedenle daha zorlu bir süreci deneyimlemektedirler. Çalışma, Türkiye’de yayınlanmış olan HIV/AIDS alanına ilişkin hak ihlalleri raporları üzerinden sosyal hizmet perspektifi ile bir değerlendirme yapmak ve hak ihlallerine karşı çözüm yolları geliştirebilmek amaçlanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi metodu kullanılarak Türkiye’de HIV ile yaşayan kişiler tarafından kurulan ilk dernek olan Pozitif Yaşam Derneği’nin yayınlamış olduğu on dokuz rapor bu çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Raporlardan hak ihlallerinin sırasıyla en çok sağlık kuruluşları, işyerleri, kamu kurum ve kuruluşları, aile/sosyal çevre ve medyada gerçekleştiği ve çoklu hak ihlallerinin yaşandığı ve raporların yayınlandığı tarihlerden günümüze gelindikçe hak ihlallerine karşı daha fazla aksiyon alındığı tespit edilmiştir. Bu çalışma sosyal eşitsizlik ve adaletsizlikle mücadele eden sosyal hizmet uzmanlarının HIV enfeksiyonunun ürettiği hak ihlallerine karşı mikro, mezzo ve makro boyutlarda uygulamalar gerçekleştirmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.