Gümüşhane İlinde Üretilen İnek Sütlerinin Bazı Besin Maddesi, Mineral Element ve Ağır Metal Düzeylerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Gümüşhane ilinde faaliyet gösteren maden işletmelerinin, ilde üretilen inek sütlerinin bazı besin bileşenleri, mineral element ve ağır metal düzeylerine etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, 2021 yılı Haziran ayı içerisinde il merkezinde faaliyet gösteren maden işletmelerine en yakın süt sığırı işletmeleri ile maden işletmesi bulunmayan Köse, Kelkit ve Şiran ilçelerindeki sığırcılık işletmelerinden ikişer kez süt örnekleri alınmıştır. Yapılan analizlerden elde edilen sonuçlara göre kuru madde, yağsız kuru madde, yağ, protein ve laktoz içerikleri Gümüşhane merkezden alınan süt örneklerinde sırasıyla; %12.83, %9.28, %3.59, %3.12 ve %4.43 olduğu tespit edilmiştir. Aynı değerlerin ilçelerden alınan örneklerde ise bu bileşenler sırasıyla; %12.81, %9.38, %3.43, %3.6 ve %4.49 değerlerinde olduğu belirlenmiştir. Gümüşhane il merkezine ait süt örneklerinde Na, Mg, K, Ca ve Fe seviyeleri sırasıyla; 370.9 mg/L, 107.6 mg/L, 1552.0 mg/L, 321.0 mg/L ve 1.81 mg/L, aynı parametrelerin ilçelerden alınan örneklerde sırasıyla; 411.6 mg/L, 106.2 mg/L, 1555.5 mg/L, 323.4 mg/L ve 1.01 mg/L olarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, maden işletmelerinin ilde üretilen sütlerin besin maddesi içeriğine kayda değer bir etkisi olmamıştır. İl merkezinden alınan süt örneklerinde Na ve K seviyelerinin ilçelerden alınan örneklere göre daha düşük, Fe seviyesi ise daha yüksek bulunmuştur. Bu çalışmada, Gümüşhane ilinde mevcut bazı maden işletmelerinin üretilen inek sütlerinde bazı besin maddesi, mineral element ve ağır metal düzeylerine etkileri ile ilgili kısmi veriler elde edilmiş olup kesin yargılara ulaşabilmek için, örneklerin alındığı bölgenin toprak ve bitki örtüsünün de mineral element ve ağır metal içerikleri kapsamlı olarak analiz edilmelidir.