Gerilim Tipi Başağrısı Tanısı Alan Olgularda Kognisyonun Değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Gerilim tipi başağrısı (GTBA) genel populasyonda en sık görülen başağrısıdır. Bu çalışmada GTBA saptanan olguların kognisyon durumu ve sağlıklı kontrol grubu ile kognitif fonksiyonlarının karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma 01.10.2019 –15.06.2020 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.2018 Uluslararası Başağrısı Sınıflamasına göre GTBA tanısı alan 18-55 yaş aralığındaki interiktal dönemdeki 50 hasta vaka grubu olarak; primer ve/veya sekonder başağrısı tanısı olmayan 50 kişi kontrol grubu olarak çalışmaya alınmıştır. Katılımcıların verileri sosyodemografik özellikleri, tıbbi geçmişi, başağrısı tetikleyicileri, başağrısının klinik özelliklerini sorgulayan araştırmacılar tarafından geliştirilmiş sorgulama formu ile toplanmıştır. Bireylerin ağrı düzeyleri vizüel analog ağrı skalası (VAS) ile kognisyonları ise Montreal Bilişsel Değerlendirme Testi (MoCA Test), Stroop testi, Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi B Formu (GİSD-B) ile değerlendirilmiştir. Bulgular: GTBA hastalarında MoCA testinin toplam skorunda, dikkat ve gecikmeli hatırlama alt ölçek skorlarında kontrol grubuna göre düşüklük saptanmıştır. Stroop testinin toplam puanı;Stroop 4, Stroop 5, ve Stroop farkı (B5-B1) puanları GTBA grubunda kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur. GİSD-B testinin toplam puanı ile duyu içi kaynaşım, duyular arası kaynaşım, görsel sözel, işitsel sözel, işitsel uyarım, görsel uyarım, sözel anlatım, yazılı anlatım alt ölçek puanları GTBA grubunda kontrol grubuna göre düşük bulunmuştur. Hastalığın süresi arttıkça kognisyonda düşüşün arttığı saptanmıştır. Sonuç: GTBA olan olgularda kontrol grubuna göre kognitif testlerde belirgin düşüş saptanmıştır. Hastalıkla geçirilen süredeki artış kognisyondaki düşüşü de artırmaktadır. Hastaların kognisyonundaki düşüşü geciktirecek veya önleyecek tedavilerle kontrol altına alınmasına yönelik planlamalar yapılmalıdır.