Farklı Nane Yağlarının Leptinotarsa decemlineata Say. (Coleoptera: Chrysomelidae)’nın Ergin Öncesi Dönemi Üzerine Etkisi

Abstract

Nane uçucu yağlarının patateste zararlı olan Leptinotarsa decemlineata (Coleoptera: Chrysomelidae) üzerinde etkilerinin araştırıldığı bu çalışmada, destilasyon yöntemiyle elde ettiğimiz beş farklı türdeki nane yağları 0,01, 0,1 ve 0,2 μl/ml dozlarda dördüncü dönem larvalara uygulanmış ve 24 saat aralıklarla canlı ve ölü birey sayıları kontrol edilerek kaydedilmiştir. Deneme sonucunda, Mentha arvensis uçucu yağının uyguladığı bireylerde en fazla ölüm, 0,10 μl/ml uygulanan bireylerde 9. günde %30,56 oranında belirlenmiştir. Mentha dumetorum uçucu yağının uygulandığı bireylerde en fazla ölüm 0,01 μl/ml uygulanmış bireylerde 3. günde %23,33 oranındadır. Mentha pulegium uçucu yağının uygulandığı bireylerde ise bu oran %25,93 olmuştur. Mentha spicata uçucu yağının etkisi en fazla 0,10 μl/ml uygulanmış bireylerde %32,31 oranında 7. günde görülmüştür. Mentha suaveolens uçucu yağı uygulanan bireylerde en yüksek ölüm oranı, 0,01 μl/ml uygulanmış bireylerde 7. günde %18,7 oranında gözlemlenmiştir. Çalışmada elde edilen verilere göre uçucu yağların kontrole göre etkisinin daha yüksek olduğu ancak birbirleriyle aralarında istatistiksel olarak önemli farklılıkların olmadığı anlaşılmıştır. Yapılan çalışmayla daha sonra yapılabilecek olan çalışmalar için fikir oluşturabilecek veriler elde edilmiştir. Bitkisel eksteraktların çevreye ve insan sağlığına olumsuz etkilerinin ya hiç ya da son derece az olduğu düşünüldüğünde L. decemlineata’ya karşı nane bitkisinin ekstarktlarının, yapılacak detaylı çalışmalarla kimyasal ilaçlara alternatif olarak kullanılabilme potansiyelinin arttırılabileceği düşünülmüştür.