Europejska Polityka Sąsiedztwa – ewolucja i współczesne wyzwania wobec rozwoju euroregionów na zewnętrznych granicach UE (w Polsce)

Abstract

The aim of the article was to present the genesis and the evolution of the European Neighbourhood Policy (EPS) and the assessment of its impact on the development of euroregions located on the external borders of the EU in Poland. The implementation of the aim was based on literature analysis, strategic documents of the EU, desk research and diagnostic survey using a questionnaire addressed to the directors of the secretariats of the euroregions: Bug, Karpacki, Puszcza Bialowieska, Niemen. The anticipated effects of the implementation of the EPS with respect to cross-border regions are strengthening of cross-border interactions, improving the quality of life and the development of border infrastructure. In practice, especially in the case of euroregions situated on the eastern border of the EU, social orientation of projects is predominant. Low expenditure on EPS prevents the reduction of asymmetries in access to funding of cooperation on the external side of the border and makes it difficult to undertake joint projects and obtain significant results of cooperation, which contributes to the lack of acceptance of the perception of the border as a development opportunity. /Synopsis. Celem artykulu bylo przedstawienie genezy i ewolucji Europejskiej Polityki Sąsiedztwa (EPS) oraz oceny jej wplywu na rozwoj euroregionow polozonych na zewnetrznych granicach UE w Polsce. Realizacji celu sluzyla analiza literatury przedmiotu, dokumentow strategicznych UE, desk research oraz sondaz diagnostyczny z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety skierowanej do dyrektorow sekretariatow euroregionow: Bug, Karpackiego, Puszcza Bialowieska i Niemen. Wśrod zakladanych przez UE efektow wdrazania EPS w odniesieniu do regionow transgranicznych mozna wymienic m.in.: wzmocnienie interakcji transgranicznych, poprawe jakości zycia mieszkancow czy rozwoj infrastruktury granicznej. W praktyce, zwlaszcza w przypadku euroregionow polozonych na wschodniej granicy UE, przewaza orientacja spoleczna projektow. Niskie naklady na EPS uniemozliwiają redukcje asymetrii w dostepie do środkow finansowania wspolpracy po zewnetrznej stronie granicy i utrudniają podejmowanie wspolnych projektow i uzyskiwanie znaczących efektow wspolpracy, co przyczynia sie do braku akceptacji pojmowania granicy jako szansy rozwojowej.