Edukacja outdoorowa szansą na budowanie relacji rówieśniczych

Abstract

<p>Aktywność ucznia w określonych miejscach i podczas przemyślanych zadań rozwojowo dydaktycznych jest czynnikiem wpływającym na jego proces uczenia się, wychowania i sposób podejmowania interakcji z rówieśnikami i nauczycielem. Zdaniem Jolanty Zwiernik (2009) wiedza osobista, umiejętności kluczowe, doświadczenia, strategie zachowania się ucznia nabyte w różnych sytuacjach i różnych miejscach będą inaczej skonstruowane w umyśle oraz inaczej wykorzystywane w nowych, nieszablonowych sytuacjach. Zatem we współczesnej szkole należy zwrócić uwagę na przestrzenie edukacyjne, w których przebywa dziecko, na zadania rozwojowe/ problemy, z którymi się zmaga, i na osiągnięcia rozwojowe, które pozwolą mu w przyszłości radzić sobie z wyzwaniami. Artykuł jest próbą pokazania niewykorzystanych potencjałów edukacji outdoorowej, pedagogiki miejsca i roli zadań rozwojowo-dydaktycznych w budowaniu relacji między uczniami. Materiał składa się z dwóch części: opisu projektu edukacyjnego „Za progiem”, który przyjął postać eksperymentu nauczającego, oraz prezentacji wyników badań. Istotą projektu edukacyjnego było rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów poprzez zadania rozwojowo-dydaktyczne realizowane w czteroosobowych zespołach rówieśniczych. Projekt „Za progiem” składał się z dwóch sześciogodzinnych cykli zadań edukacyjnych „Teraźniejszość, przeszłości i przyszłość drzewa” i „Tropiciele zapachów”. Zadania o charakterze problemowym były realizowane w różnych przestrzeniach edukacyjnych, w zróżnicowanych kontekstach naturalnych, społecznych i kulturowych. Beneficjentami warsztatów byli uczniowie klas I–III , w liczbie 8 grup (7 ze środowiska wiejskiego, 1 z miejskiego), każdej liczącej 12 osób. Cykl był realizowany w ramach projektu Power pt. „Za progiem – wyprawy odkrywców” w Instytucie Pedagogiki UMCS w Lublinie i trwał od listopada 2018 roku do czerwca 2019 roku. W badaniach poszukiwano odpowiedzi na pytania: jakie relacje rówieśnicze zachodzą podczas edukacji outdoorowej? W jaki sposób zadania rozwojowo-dydaktyczne i sytuacje edukacyjne sprzyjają pojawieniu się autentycznej współpracy wśród uczniów? W badaniach wykorzystano metodę eksperymentu nauczającego, obserwację i wywiad z uczniami klas I–III.</p>